چکیده:
گنوسیسم یا مذهب گنوسی، کلمه ای یونانی به معنای معرفت و شناخت، عنوان مجموعه ای از ادیان و مذاهب و نحله های دینی است که در قرون اول و دوم میلادی در فلسطین، سوریه، بین النهرین و مصر وجود داشته است. دین و آیین گنوسی از جمله عقایدی است که بر عرفان اسلامی تاثیر نهاده است و تشابهات بسیاری بین آن دو، وجود دارد. سهروردی از عرفایی است که در آثار او اندیشه گنوسی بسیار مشهود است. این مقاله اندیشه ای گنوسی سهروردی را در قصه الغربه الغربیه، بررسی می کند. این قصه، از بسیاری جهات، کاملا با اندیشه های گنوسی مطابقت دارد. از جمله می توان به دوگانگی روح و جسم، غربت و اسارت در دنیا، نجات و رهایی اشاره کرد. نگارندگان در این پژوهش، به منظور دست یابی به نتایج، از شیوه توصیفی_تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای بهره برده اند
خلاصه ماشینی:
بن مايه هاي مشترک قصّۀ الغربۀ الغربيه سهروردي و آيين گنوسي * دکتر محمود عباسي - دکتر عبدالعلي اويسي کهخا- کمال الدين آرخي استاديار زبان و ادبيات فارسي دانشگاه سيستان و بلوچستان - دانشيار زبان و ادبيات فارسي دانشگاه سيستان و بلوچستان - دانشجوي دکتري زبان و ادببات فارسي دانشگاه سيستان و بلوچستان چکيده گنوسيسم يا مذهب گنوسي ، کلمه اي يوناني به معناي معرفت و شناخت ، عنوان مجموعه اي از اديان و مذاهب و نحله هاي ديني است که در قرون اول و دوم ميلادي در فلسطين ، سوريه ، بين الّنهرين و مصر وجود داشته است .
» (مجتبايي ١٣٨٦: ٣٧) ادعاي گنوسي بودن قصۀ الغربۀ الغربيه سهروردي ادّعاي بزرگي است و به آساني قابل اثبات نيست ؛ اما مي توان مضامين مشترک بسياري در اين داستان و آموزه هاي گنوسي يافت که نشان از ارتباط آنها با هم دارد.
» (کنت ١٩٥٣: ١٨٢) «گنوستيسيسم يا مذهب گنوسي کلمه اي يوناني به معناي معرفت و شناخت ، عنوان مجموعه اي از اديان و مذاهب و نحله هاي ديني است که در قرون اول و دوم ميلادي در فلسطين ، سوريه ، بين الّنهرين و مصر وجود داشته است و به مناسبت اين که در همه آن فرق ، نوعي معرفت باطني و روحاني و فوق طبيعي – که مي توان از آن به کشف و شهود و اشراق تعبير کرد- مايه نجات و رستگاري انسان شناخته شده است ، همه آنها را تحت عنوان گنوستيسيسم و پيروان آنها را تحت عنوان عام گنوستيک ها ذکر کرده اند.