چکیده:
طبق روایتی در منابع عامه، عثمان در حاشیهی پاسخ به سؤال اعتراضی ابن عباس دربارهی دلیل حذف بسم الله از ابتدای سورهی توبه و اتصال آن به انفال، تأکید میکند که جایگاه تمامی آیات-جز دو سورهی توبه و انفال- توسط پیامبر(ص) تعیین شده است. برخی معاصران با تکیه بر این توصیف عثمان، قائل به چینش آیات برخلاف سیر طبیعی نزولشان یا به عبارتی نزول گسستهی سورههای قرآن شدهاند. در حالی که تأمل در اسناد چندگانهی این روایت نشانگر ضعف چشمگیر همهی آنها به سبب وجود حلقههای مشترک راویان، مجهول بودن یکی از روات اصلی (یزید فارسی) و در نهایت تفرد عثمان در نقل این سنت وحیانی است. از دیگر سو، متن روایت نیز به سبب وجود نسخ مختلف دچار اضطراب بوده و حتی در برخی نُسخ موضوع روایت به کلی تغییر یافته و هیچگونه دلالتی بر کیفیت نزول سورهها ندارد. در مقابل، روایت صحیح السندی در منابع فریقین مبنی بر نزول بسمله در ابتدای سورهها و اختصاص تمامی آیات میان دو بسمله به یک سوره نقل شده که بر نزول پیوستهی سورهها و چینش آیات برحسب سیر طبیعی نزولشان در سور دلالت داشته و بیش از پیش دلالتِ روایتِ عثمان بر نزول گسستهی سورهها را مخدوش ساخته است.
According to a Tradition in Sunni sources، Othman in his response to bin Abbas toward objectionable question on reason for "Basmaleh" deletion from the beginning of Towbah and its connection to Anfaal emphasized that Prophet’s has determined the position of all Suras except Towbah and Anfaal. Some contemporaries regarding Othman’s above definition consider an abnormal ordering or discontinuous revelation of Qur'an Suras، while reviewing the tradition’s different chain of transmission proves its definite weakness because of common transmitters circle، unbeknownst of Yazid Farsi and principally the solitude of Othman in chain of transmission. Besides، due to various copies، the text of tradition has been confused insofar as in some texts the tradition’s main subject is completely changed without any indication on how the Suras revealed. In another hand، in Shiites and Sunnites sources according to a valid tradition، the continuous descendant of Suras and normal ordering of verses in Suras are realized by considering the revelation of "Basmaleh" at the beginning of Suras and devotion of all verses among two "Basmaleh" to one surah. Therefore، Othman’s tradition on discontinuous revelation of Quran Suras is falsified.
خلاصه ماشینی:
"لیکن از سوی دیگر برحسب تتبع صورت گرفته، این نسخه از روایت تنها در فضائلالقرآن ابنسلام نقل شده و دیگران یا از نزول آیه یا آیات در میان سور بلند یاد کردهاند یا به طور مبهم از عبارت «اذا انزلت علیه شیء» استفاده کردهاند که هم بر آیه و هم بر سوره قابل حمل است.
عثمان در توصیف چگونگی نزول سورهها به نزول سور «ذوات العدد» اشاره کرده که کشف این مفهوم در شناخت فضای نزول سور و بررسی دلالت این روایت بر نزول گسستهی سورهها حائز اهمیت است «فقال عثمان: کان رسول الله صلی الله علیه و سلم مما یأتی علیه الزمان و هو ینزل علیه السور ذوات العدد، فکان إذا نزل علیه الشیء دعا بعض من کان یکتب فیقول: «ضعوا هؤلاء الآیات فی السورة التی یذکر فیها کذا و کذا».
7-2-2- نسخ مختلف روایت در منابع اهل سنت نیز این روایت با شکلهای ذیل بیان شده است: شکل نخست ابنجریج از عمرو بندینار از سعیدبنجبیر نقل کرده که همانا مؤمنان در زمان پیامبر (ص) از پایان سوره خبر نداشتند تا آنکه «بسم الله الرحمن الرحیم» نازل میشد.
3. در کنار تمامی نقدهای درون متنی این روایت که هم از اعتبار کلی حدیث کاسته و هم دلالت آن بر نزول گسستهی سورهها را منتفی ساخته، روایت صحیح السند و متقنی در منابع شیعه و سنی نقل شده که نزول بسمله در ابتدای سورهها را نشانهی آغاز سوره ی جدید و اختتام سورهی قبل دانسته و آیات میان دو بسمله را مربوط به یک سوره دانسته است."