چکیده:
آدام اولئاریوس1یکی از سفرنامهنویسان مشهور آلمانی است که علیرغم گذشت نزدیک به چهارصد سال از انتشار سفرنامه او در مورد ایران و روسیه،هنوز نیز اثر وی در محافل ادبی آلمان مورد توجه است و به عنوان موضوع تحقیق در دانشگاههای آلمان برگزیده میشود. وی اولین سفرنامهنویس آلمانی است که گزارش مشروح و دقیقی از وضعیت اجتماعی- سیاسی عصر شاه صفی را در آلمان منتشر کرد.در این مقاله،ضمن اشاره به سفر هیأت اعزامی آلمان به دربار شاه صفی در سال 7361،به نقش آدام اولئاریوس به عنوان منشی و مشاور سفرا و نویسنده سفرنامه ایران و مسکو پرداخته میشود.تأثیرات فرهنگ ایرانی و اسلامی بر اولئاریوس،بدرفتاریهای سفیر اول آلمان با همراهان خود و ایرانیان،و نظر آلمانیها در مورد سفرنامه اولئاریوس بخشهای دیگر این مقاله را تشکیل میدهند.
خلاصه ماشینی:
"چهارصد سال از انتشار سفرنامه او در مورد ایران و روسیه،هنوز نیز اثر وی در محافل ادبی
آلمان به دربار شاه صفی در سال 7361،به نقش آدام اولئاریوس به عنوان منشی و مشاور سفرا
مطامع خود آنها بوده؛ولی برای کشورهای شرقی نیز خالی از لطف نبوده است.
اولئاریوس دوباره در این هیأت به عنوان منشی سفرا شرکت کرد.
اولئاریوس علاوه بر توصیف این ملاقاتها،در مورد شاه و
فرهنگی سفرنامه اولئاریوس که برای مردم آلمان جدید و جالب بود و استقبالی که
اولئاریوس در سفرنامه خود مقدمهای در مورد لزوم سیر و سیاحت نوشته که
اولئاریوس این همه اطلاعات را در مورد ایران از کجا جمعآوری کرده است،به
ایرانیانی اشاره میکند که قبلا همراه سفیر ایران به آلمان رفته بودند و از بازگشت به
اولئاریوس به خوانندگان سفرنامه خود توصیه میکند که ممکن است بعضی از
اولئاریوس از مزایای سفر برای مسافر و وطن او نیز سخن میگوید و معتقد است
بعضی از اعضای هیأت از سفر خود متأسف بودند؛چرا که ایران را مطابق
6891:372)اولئاریوس سپس به اقدامات صدراعظم ایران اشاره میکند و میگوید
پناهنده شدن این افراد را ترس آنها از جان خود در برگشت از منطقه گیلان میداند
او با یکی از ریشسفیدان روستای آراسنج از توابع بوئینزهرا بود:در نهم ژانویه 8361 هنگام برگشت از ایران اعضای هیأت میخواستند در این روستا منزل کنند
نموده و گفته است از شرح این مسأله که تعداد زیادی از اعضای هیأت نیز میدانند،
سفیر ایران از آلمان را که همزمان با بازگشت هیأت آلمانی انجام شد،موفقیتآمیز"