چکیده:
سابقه «بیعت» به عنوان پیمانی طرفینی در میان مردم عرب به پیش از اسلام بازمیگردد. در اسلام نیز این رسم اجتماعی پذیرفته
شد و پیامبر از آن بهره برد. در تاریخ اسلام، همواره حاکمان، بیعت و میثاق وفاداری مردم را موجب استحکام و اقتدار حکومت
خویش دانسته و هرگز خود را از بیعت و اعتماد مردم بینیاز نمیدانستند. در اسلام رکن اصلی بیعت، اختیاریبودن آن است وگرنه
مشروعیت ندارد.پس از وفات پیامبر صلیاللهعلیهوآله در روز سقیفه گروهی با برنامهای از پیش تعیین شده ابوبکر را به خلافت رساندند. آنها برای
استحکام قدرت او از هر تلاشی فرو گذار نکردند، حتی به زور برای او بیعت گرفتند. در رأس مخالفان خلافت ابوبکر، علی علیهالسلام و
عدهای از بنیهاشم قرار داشتند.این نوشتار تلاش دارد تا بیان کند که بیعت گرفتن از علی علیهالسلام بعد از وفات پیامبر صلیاللهعلیهوآله به زور و با هجوم به خانه فاطمه« علیهاالسلام »
صورت گرفت. البته پذیرش بیعت از سوی آن حضرت بعد از شهادت حضرت زهرا« علیهاالسلام » و بر اساس مصلحتاندیشی و حفظ
وحدت اسلامی بود؛ یعنی در زمانی که ابوبکر تمام تلاش خود را برای مقابله با مرتدان به کار بسته بود، آن حضرت ناچار بیعت با
او را پذیرفت.
خلاصه ماشینی:
"اکنون با توجه به روشن شدن وضعیت سقیفه و تلاش قدرت حاکم در تحکیم جایگاه خود با بیعت ستاندن از امام علی علیهالسلام برای ابوبکر، باید روشن شود که آیا این تلاش به نتیجه رسید یا بدون نتیجه ماند؟ و اگر به نتیجه رسید زمان اصلی بیعت بنیهاشم با ابوبکر کی بود؟ برای روشن شدن جواب این مسئله مهم، اقوال مختلف مورخان شیعه و سنی در این باره نقل میشود تا بتوان تحلیلی بر اساس نتیجه به دست آمده ارائه داد.
بیشتر اقوال مبنی بر این است که بیعت امام علی علیهالسلام با ابوبکر تحقق یافته، اما زمان آن از منظر برخی مورخان بعد از وفات فاطمه« علیهاالسلام » و حدودا شش ماه بعد از رحلت پیامبر صلیاللهعلیهوآله بوده است.
علی با ابوبکر بیعت نکرد تا اینکه فاطمه« علیهاالسلام » شش ماه بعد از وفات پیامبر صلیاللهعلیهوآله از دنیا رفت، وی در ادامه میافزاید، زمانی که جنگ با مرتدین آغاز شد عثمان نزد امام علی علیهالسلام آمد و گفت: تا وقتی که تو بیعت نکنی کسی به جنگ این افراد نخواهد رفت.
اما زمان بیعت علی علیهالسلام با توجه به شرایط موجود، بعد از شهادت حضرت زهرا« علیهاالسلام »، یعنی پس از سه ماه و نیم، با اعمال فشار دستگاه حاکم و مصلحتاندیشی امام علی علیهالسلام به حفظ وحدت اسلامی، صورت گرفت؛ یعنی در زمانی که ابوبکر تمام تلاش خود را برای مقابله با جریان مرتدان به کار بسته بود، آن حضرت به منظور حمایت همگان از اسلام و شرکت مسلمانان در سپاه ابوبکر با او بیعت کرد."