ارزیابی حدیث بساط (فرش پرنده) مقاله

چکیده:

حدیث بساط جریان شگفتانگیز سیر فضایی علی( با فرش پرنده است که در معیت جمعی از اصحاب پیامبر( از جمله ابوبکر و عمر صورت گرفته است. این سفر برای اثبات برتری و ولایت علی( بر دیگران، در زمان پیامبر( از مدینه تا غار اصحاب کهف انجام شده است. در همة روایات به جز روایت ثعلبی، اصحاب کهف فقط به سلام علی( پاسخ می‌گویند، و از پاسخ‌گویی به دیگران سر باز می‌زنند. در این نوشتار، ضمن ارائة شبکة روایی حدیث بساط، روشن شده است که راویان اصلی حدیث، جابر و انس هستند. سپس گزارش کاملی از طرق شانزده‌گانة حدیث ارائه شده است. در پایان، به روش کتابخانه‌ای با تکیه بر منابع شیعه و اهل سنت، همة طرق حدیث از لحاظ سند و محتوا ارزیابی شده که در نهایت امکان وقوعی چنین مسئله‌‌ای به طور کامل پذیرفته شده است، ولی بر اساس وثوق سندی که پایگاه نظری این تحقیق است، وقوع اصل خبر با تردید روبهروست، البته بر پایة وثوق صدوری، صحت اصل خبر و وقوع آن را، بر اساس شهرت روایی حدیث و تلقی به قبول علمای سلف میتوان پذیرفت؛ هر چند حدیث، دربارة تعداد افراد و وقایع طول سفر، دچار اضطراب است.