چکیده:
زیارتگاه‌های مبتنی بر خواب و رؤیا از دیرباز تاکنون در مناطق مختلف اسلامی وجود داشته است. در منابع تاریخی به تعداد قابل توجهی از این‌گونه زیارتگاه‌ها در دو سرزمین مصر و شام اشاره شده است. توجه پیروان ادیان از جمله مسلمانان به معنویت و در بسیاری موارد، وجود علاقة وافر به پیامبران(، شخص رسول اکرم(، صحابه و اهل بیت( ایشان را می‌توان از جمله عوامل شکل گیری این زیارتگاه‌ها دانست. در این نوشتار با استناد به گزارش‌های نقل شده در منابع ـ البته بدون بحث از اثبات و یا نفی زیارتگاه‌های مذکور ـ تنها فهرستی از این زیارتگاه‌ها در حوزه جغرافیایی مورد نظر تهیه شده است.
خلاصه ماشینی:
"29 بنابراین، نگارنده احتمال می‌دهد که این بنا یکی از مشاهد رؤیت پیامبر اسلام( و امام علی( در قوص بوده که هروی به آن اشاره کرده است، به‌ویژه آنکه خلیفه فاطمی مزبور به ساختن مساجد و زیارتگاه‌ها اهتمام فراوانی داشته، و ـ همان‌طور که گذشت ـ تعدادی از زیارتگاه‌های مبتنی بر رؤیا در مصر، در دورة وی ساخته شده است.
47 محمد ابوالوفای رفاعی (م 1264 ق) در منظومة خود که درباره زیارتگاه‌ها و قبور اولیاء در حلب سروده است، ضمن اشاره به مسجد حدادین (امروزه واقع در شمال شرقی بافت تاریخی حلب) گفته است که در این مکان بارها امام علی( را در خواب رؤیت کرده‌اند.
مکان‌های رؤیت پیامبر( مکان‌هایی در شهر حلب، نیز وجود داشته که در آنها حضرت رسول خدا( در خواب رؤیت شده است، از جمله سبط ابن العجمی (م 884 ق) به مکانی در نیمه شرقی شبستان مسجد جامع حلب اشاره کرده است که پیامبر اسلام( در آنجا بسیار در حال نماز خواندن رؤیت شده بود و محل آن به صورت سکویی مرتفع‌تر از کف شبستان بوده است.
50 محمد ابوالوفای رفاعی نیز در منظومه خود به مکانی در جنوب شرقی مسجد «اطروش»، واقع در شرق قلعه حلب اشاره کرده که گفته‌اند پیامبر( در آنجا رؤیت شده است و محل آن را با نرده‌هایی در اطراف آن مشخص کرده‌اند."
(
, 
, 
)
