تأثیر اندیشه های کلامی شیعه بر معتزله مقاله

"راس المعتزله تتلمذ لجعفر الصادق انا ارجح ان الشیعه هم الذین اخذوا من المعتزله تعالیمهم و تتبع نشوء مذهب الاعتزال یدل علی ذلک (1) اما اینکه بعض الشیعه گفته‌اند که واصل شاگرد امام صادق(ع) بوده چه کسی گفته و کجا گفته آقای احمد امین هیچ سندی را بیان نمی‌کند ما هم تا بحال در کتابی ندیده‌ایم اما اینکه ایشان می‌فرماید من ترجیح می‌دهم که شیعه از معتزله گرفته است نیازمند دلیل می‌باشد که اثبات کند شیعه در کدامین مسأله تحت تأثیر معتزله بوده البته ایشان جمله‌ای را ذکر می‌کنند که تتبع نشوء مذهب الاعتزال یدل علی ذلک که عین این عبارت را یک نفر شیعی هم می‌تواند ادعا کند ولی صرف این جمله چیزی را نمی‌تواند اثبات کند ایشان بعد جریانی را ذکر می‌کند که زیدبن علی زعیم الفرقه الشیعه الزیدیه التی تنتسب الیه تتلمذ لواصل و کان جعفر یتصل بعمه و یقول ابو الفرج الاصفهانی فی مقاتل الطالبیین کان جعفر بن محمد یمسک لزیدین علی بالرکاب یسوی ثیابه علی السرج فاذا صح ما ذکره الشهرستانی و غیره عن تتلمذ زید لواصل فلا یعقل ان یتلمذ و اصل لجعفر با این داستان ایشان می‌خواهد نفی کند امام صادق(ع) استاد واصل بوده ما ابتداء گفتیم شاگردی واصل در منابع شیعه نیست در منابع معتزله هم که اشاره شد مقابله امام صادق(ع) است با واصل ثانیا داستان گرفتن امام صادق(ع) رکاب زید را توسط ابو الفرج زیدی مسلک نقل شده و چون بازگشت به عظمت مذهب خود و رهبری آن می‌کند قابل اعتماد نیست."