قاضی نعمان و مذهب او مقاله

"آصف فیضی، پژوهشگر مبرز اسماعیلی، در مقدمه دعائم الاسلام می‌گوید: «قاضی نعمان در تاریخ ادب دعوت اسماعیلیه با عنوان سیدنا قاضی‌القضاة وداعی‌الدعاة النعمان ابن محمد شناخته می‌شود و گاهی نیز تاریخ‌نگاران نام او را به اختصار «قاضی نعمان» ذکر می‌کنند تا از ابوحنیفه معروف سنی متمایز گردد و ابن‌خلکان و مؤلفان شیعه اثناعشری به او «ابوحنیفه شیعی» می‌گویند». 4. شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار: این کتاب که در شانزده جزء تألیف شده، کتابی است روایی که قاضی نعمان در آن، همانند کتاب دعائم الاسلام، احادیثی را که امامان اسماعیلیان فاطمی از پیامبر روایت یا تأیید و تصدیق کرده‌اند و نیز احادیثی را که از خود امامان مورد قبولشان روایت شده، مانند احادیث منقول از امام جعفر صادق(ع)، جمع‌آوری کرده است. ب) پس از ورود به حکومت فاطمیان همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، کسی که در خدمت اسماعیلیان بوده، قاعدتا اسماعیلی بوده است؛ اما این‌که چرا اکنون درباره مذهب قاضی چنین اختلاف‌نظر فاحشی وجود دارد و سرچشمه این اختلافات کجاست، نیازمند تتبع در سیر تاریخی مسئله و خاستگاه‌های این اقوال مختلف است. (1) قاضی نعمان پیوسته تعبیر «امیرالمؤمنین» را برای خلفای فاطمی به کار برده است؛ تمام نقاط برجسته اعمال و رفتار آنان را خاطرنشان کرده و چنان در این زمینه داد سخن داده است که داعی ادریس می‌گوید: «قاضی نعمان مطالبی را درباره فضائل و مناقب و علم معز نقل کرده که تنها در مورد حجت‌های الهی می‌توان این‌گونه سخن گفت»."