آشنایی با زیدیه مقاله

"نکته دیگری که مورد توجه برخی از محققان واقع شده، دامنه دعوت امام زید است و این‌که اصولا آیا امام زید، آن‌گونه که در منابع رسمی زیدیه آمده است، مردم را به اطاعت از خود به عنوان امام دعوت کرده، یا این‌که مطابق برخی از اسناد، دعوت او به «الرضا من آل محمد» بوده است، که می‌تواند به معنای دعوت به امامان مورد قبول امامیه باشد؟(1) در ادامه، نیز مذهب زیدیه که شاخه‌ای از تشیع به حساب می‌آید و در اصول اعتقادی با امامیه مشترک است، بیشتر به جهت نظریه خاص در مسئله امامت از شاخه دیگر تشیع یعنی اثناعشریه (امامیه) متمایز می‌شود،(2) وگرنه این‌دو به همدیگر نزدیک‌اند؛(3) چه، علاوه بر اشتراک در اصل مسئله امامت، در سایر اصول اعتقادی تا حد زیادی به امامیه و هر دوی آنها به معتزله نزدیک‌اند،(4) تا آن‌جا که برخی زیدیه را با معتزله یکی دانسته(5) و برخی دیگر معتزله را از جمله فرق زیدیه شمرده‌اند. 7. بین اعتقاد جارودیه و امامیه به مهدی موعود تفاوت‌هایی وجود دارد، چه این‌که برخی از آنان مهدی موعود را امام محمد بن عبدالله (نفس زکیه) دانسته، معتقد بودند او به شهادت نرسیده است، و برخی دیگر محمد بن قاسم (پسر عمر بن علی بن الحسین(ع) که در سال 219 در طالقان قیام کرد) و دسته سوم یحیی بن عمر (پسر یحیی بن الحسین بن زید بن علی بن الحسین(ع) که در سال 250 در کوفه قیام کرد) را مهدی می‌پنداشتند (مقالات الاسلامیین، ج1، ص67؛ الفرق بین الفرق، ص31؛ الزیدیة، ص84؛ الحیاة السیاسیة، ص86؛ الزیدیة نشأتها و معتقداتها، ص26)."