خلاصه ماشینی:
"تحلیلی از خطبه 5 نهج البلاغه (از نظر علوم بلاغی و صرف و نحو) دکتر اباذر عباچی این خطبه از سخنان حضرت علی(ع)است که پس از وفات رسول الله(ص)وقتی که عباس بن عبد المطلب و ابوسفیان به قصد بیعت به حضور ایشان مشرف شده بودند فرمودند: «ایها الناس،شقوا امواج الفتن بسفن النجاة،و عرجوا عن طریق المنافرة وضعوا تیجان المفاخرة،افلح من نهض بجناح اواستسلم فأراح،هذا ماء آجن،و لقمة یغص بها آکلها،و مجتنی الثمرة لغیر وقت إیناعها کالزارع بغیر ارضه فان اقل یقولوا:حرص علی الملک و ان اسکت یقولوا:جزع من الموت،هیهات بعد اللتیا و التی و الله لا بن ابی طالب آنس بالموت من الطفل بثدی امه بل اندمجت علی مکنون علم لو بحت به لا ضطربتم اضطراب الأرشیة فی الطوی البعیدة» تحلیل لغوی و صرفی شقوا-بشکافید از شق-؟؟؟الشیء آنرا شکافت.
» او-حرف عطف برای تخبیر استسلم-فعل ماضی مبنی بر فتح فاعل آن ضمیر مستتر«هو»برمیگردد به«من» و جمله محلی از اعراب ندارد زیرا که بر جمله صله معطوف شده است.
فاراح-فاء حرف عطف برای تعلیل است«اراح»فعل ماضی مبنی بر فتح و فاعل آن ضمیر جایز الاستتار«هو»برمیگردد به «من»و جمله معطوف بر ماقبلش محلی از اعراب ندارد.
ارضه-مضافالیه مجرور به کسره،مضاف«ه»مضافالیه محلا مجرور و این جمله ابتدائیه است و محلی از اعراب ندارد.
المفاخرة-مضافالیه مجرور به کسره و این جمله معطوف بر ماقبل است و محلی از اعراب ندارد.
حرص-فعل ماضی مبنی بر فتح و فاعل آن ضمیر جایز الاستتار «هو»بر قایل این قول که حضرت میباشند برمیگردد و این جمله محلا- منصوب مقول القول است."