ملخص الجهاز:
البته می توان به تولید کالا با فکر و دانش غیر بومی دست یافت ، اما این امکان ، اگر در تولیدات صنعتی نتیجه بخش باشد، در تولیدات علوم انسانی نتایج مطلوبی نخواهد داشت .
برای نمونه دانش تولید فولاد در هر سرزمینی زاده شده باشد، قابلیت انتقال و ایجاد خط تولید آن در دیگر نقاط وجود دارد، اما آیا دیدگاه ها و نظرات فرهنگی ، اجتماعی ، تاریخی و سیاسی هم از چنین ویژگی برخوردارند؟ پاسخ این سؤال نمی تواند یکسره مثبت باشد؛ چرا که تولید اندیشه های مرتبط با مقولات یاد شــده معمولا منبعث از خصیصه ها و مناسبات منطقه و خاستگاه آن اندیشمند بوده ، نمی تواند صورت و سیرتی همه گیر و جهانی داشته باشد.
باید اذعان کرد که تولید دانش هم دوش تولید منابع تاریخی نبوده و کند بودن توسعه علم تاریخ در کشورمان ناشی از این ناترازی است .
(
, 
, 
)
