خلاصة:
سابقه و هدف: با وجود اینکه عفونت مزمن با ویروس هپاتیتB یک معضل بزرگ بهداشتی در جهان و به خصوص کشور ما می باشد و مرگ و میر ناشی از عوارض آن نظیر سیروز و هپاتوسلولار کارسینوما بسیار بالاست، در حال حاضر تنها راه تخمین میزان التهاب و فیبروز کبد بیوپسی است. مقالات محدودی به بررسی آنزیمهای کبدی به عنوان یک شاخص برای تخمین التهاب و فیبروز کبد پرداخته اند که نتایج آنها متناقض می باشد. ما بر آن شدیم که در طی 10 سال در بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز همبستگی بین التهاب و فیبروز کبد را با میزان آنزیمهای کبدی در مبتلایان به هپاتیتB مزمن بررسی کنیم.
مواد و روش ها: تحقیق به روش مطالعه داده های موجود صورت گرفت. کلیه افرادی که با تشخیص هپاتیتB دارای بیوپسی بودند و نیز در پرونده آنان وضعیت آنزیمی مشخص بود وارد مطالعه شدند. لازم به ذکر است که فیبروز و التهاب در کبد با دو روش مختلف Sheuer و Ishak توسط یک پاتولوژیست و بدون اطلاع از میزان آنزیمها بررسی شدند. در ضمن بیمارانی که هر نوع بیماری علاوه بر هپاتیت مزمن داشته اند، از مطالعه حذف گردیدند.
یافته ها: در این مدت، بررسی روی 139 نمونه بیوپسی کبد انجام شد که 42 بیمار به علل مختلف مثل بیماریهای همراه، مصرف اینترفرون و … از مطالعه حذف شدند. در 97 بیمار باقی مانده، میانگین سنی افراد 35.9 (15-66) سال بود. 57 بیمار (58.7%) مرد و 40 نفر(41.3%) زن بوده اند. میانگین فاصله زمانی بررسی میزان آنزیمهای کبدی با بیوپسی 4.2 روز بود. بیلی روبین توتال و ALT با میزان درگیری التهابی کبد ارتباط معنی دار داشتند(p<0.0005) . میزان التهاب با نسبت AST/ALT ارتباط معنی دار ولی معکوس داشت(p<0.01) . فیبروز کبدی باALT ، بیلی روبین توتال و گلوبولین ارتباط مستقیم و معنی دار داشت.
نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به مطالعه حاضر هنوز بهترین روش برای تخمین التهاب و فیبروز کبد بیوپسی می باشد چرا که ارتباط آنزیمها و شاخصهای کبدی با التهاب و فیبروز کبد از نظر آماری چندان قوی نمی باشد. یعنی در کل امکان پیش بینی دقیق میزان التهاب و فیبروز کبد براساس سطوح آنزیمها مقدور نمی باشد.