خلاصة:
هدف : پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر آمادگی اعتیاد در دانشجویان پسـر دانشگاه شهید چمران اهواز صورت گرفت . روش : این پژوهش بصورت شبه آزمایشـی از نـوع پـیش آزمـون - پس آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه ی آماری پژوهش تمامی دانشجویان پسر مقطـع کارشناسـی مشـغول به تحصیل دانشگاه شهید چمران اهواز در سال ٩٢-٩١ بودند. از بین ٦٠٠ نفر نمونه اولیه ، ٣٠ نفر از افـراد واجـد ملاکهای ورود به روش نمونه گیری ملاکی انتخاب و به تصادف به گروه هـا تقسـیم شـدند. گـروه آزمـایش پس از ٨ جلسه آموزشـی (٩٠ دقیقـه ای و٢ جلسـه در هفتـه ) و گـروه گـواه بـدون مداخلـه ، همزمـان بـا گـروه آزمایش پس آزمون را تکمیل کردند. ابزار پژوهش ، مقیاس آمادگی اعتیاد زرگر (١٣٨٥) بود. یافته ها: نتـایج حکایت از اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر کـاهش آمـادگی اعتیـاد دانشـجویان داشـت . نتیجـه گیـری: آموزش هوش هیجانی بر کاهش آمادگی اعتیاد دانشجویان موثر است .
Objective: The present study was carried out to investigate the effectiveness of emotional intelligence training in addiction potential among male students of Shahid Chamran University of Ahwaz.
Method: This study was conducted as a quasi-experimental one with pre-test and post-test and a control group. The statistical population of the study consisted of undergraduate male students of Shahid Chamran University of Ahwaz in 2012-2013. From the number of 600 students in the initial sample، 30 students qualified with the inclusion criteria for entering the study were selected via criterion sampling and، then، were randomly assigned to two groups. Having received eight 90-minute training sessions (twice a week)، the experimental group completed the post-test. The control group also completed the post-test while they received no intervention. Zargar’s addiction potential scale (2006) was used as the measurement instrument of this study.
Results: The results of the study showed the effectiveness of emotional intelligence training in reducing students’ addiction potential.
Conclusion: Emotional intelligence training is effective in reducing students’ addiction potential.
ملخص الجهاز:
"از آنجا که اعتیـاد پدیده ای شایع و فراگیـر اسـت و تبعـات جبـران ناپـذیری دارد، پـژوهش حاضـر بـه دنبـال پاسخگویی به این سوأل است که آیا آموزش هوش هیجانی بر آمادگی اعتیاد دانشـجویان پسر دانشگاه شهید چمران اهواز تأثیر دارد؟ روش جامعه ، نمونه و روش نمونه گیری پژوهش حاضر، یک طرح شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون -پس آزمون با گروه گواه مـی- باشد.
در تشریح و تبیین تک تک عوامل و مواردی کـه مطـرح شـد، ایـن گونـه مـیتـوان اظهـار داشت که در خصوص نقش آموزش خودآگاهی هیجانی (بـه عنـوان یکـی از مؤلفـه هـای هوش هیجانی) در کاهش استعداد و آمادگی اعتیاد، جناآبـادی (١٣٨٨) در پـژوهش خـود روی دانش آموزان دبیرستانی نشان داد که رابطه معنیداری بین خودآگـاهی هیجـانی و بـا استعداد اعتیاد وجود دارد و هرچه میزان خودآگاهی هیجانی دانش آموزان بالا رود، میـزان استعداد مصرف مواد مخدر آنها پایین میآید.
در تبیین اینکه چگونه آموزش کنترل خشم و کنتـرل تکانـه (بـه عنـوان مؤلفـه هـای هـوش هیجانی) میتواند فرد را از اعتیاد باز دارد میتوان اینگونه عنـوان کـرد کـه طبـق پـژوهش حاجی حسنی، شفیع آبـادی، پیرسـاقی و کیـانی پـور (١٣٩١) یکـی از سـازه هـایی کـه بـا آمادگی اعتیاد دانشجویان دختران در ارتباط بود، پرخاشگری است .
همچنین در تبین این یافته مـیتـوان گفـت افـرادی کـه برانگیختگـی بـالایی دارند، وقتی در موقعیت حل مسأله ای قرار میگیرند، خشم و درماندگی بیشـتری احسـاس میکنند و تمایل بیشتری دارند تا از مواد برای کنار آمـدن بـا چنـین هیجـان هـایی اسـتفاده کنند (حاجی حسنی و همکاران ، ١٣٩١)، به همین دلیـل بـا آمـوختن نحـوه کنتـرل تکانـه ، بخصوص خشم و برانگیختگی بالا در قالب کار آموزش هوش هیجانی، فرد از سـوق داده شدن به سوی مواد و تصمیم هـای آنـی بـیهـدف بـاز داشـته شـده و از سوءمصـرف مـواد پیشگیری میشود."