خلاصة:
حــوادث بــزرگ دوران، ادبیــات آن دوران را رقــم مــی زننــد؛ و بــه فراخــور حادثــه ، نــامی بــر آن ادبیــات مــی گذارنــد. پــس از انقــلاب اســلامی و تحــولات پیوســته بــا آن، از جملــه جنــگ هــشت ســالة عــراق علیــه ایــران و دفــاع همــه جانبــة ملــت ایــران و تبعــات فراگیــر آن،گــستردگی موضــوعات مطــرح شــده از ســویی و تنــوع نگــرش اندیــشمندان، محققــان و ادیبـان از سـوی دیگـر منجـر بـه تکثـر و تعـدد نـام و عنـوان بـر سـر دفتـر ادبیـات آن ایـام شـده اســت . وجــود اصــطلاحاتی چــون ادبیــات متعهــد و ملتــزم، ادبیــات پایــداری، ادبیــات جنــگ ، ادبیــات دفــاع مقــدس، ادبیــات مقاومــت ؛ بــه ویــژه دایــر شــدن رشــته ای خــاص تحــت عنــوان ادبیــات پایــداری در دورة کارشناســی ارشــد در دانــشگاههــای کــشور، باعــث شــد تــا بــه ضــرورت موضــوع، حــدود و مــرز بنــدی ایــن اصــطلاحات را از جوانــب گونــاگون مــورد واکاوی و ارزیابی قـرار دهـیم و مـصادیق صـحیح هـر یـک را بـا توجـه بـه تعـاریف مطـرح شـده از دیــدگاه محققــان و پژوهــشگران مــشخص نمــاییم . در ایــن پــژوهش ابتــدا تعریــف ایــن اصــطلاحات از منــابع متفــاوت فرهنــگ لغــت اســتخراج و ســپس بــا کاربردهــای گونــاگون آن در پــژوهش هــای مختلــف مطابقــت داده شــده اســت تــا مرزهــای تعــاریف و حــدود علمــی و ادبی آن تا اندازهای مشخص گردد.
ملخص الجهاز:
بــا توجــه بــه گــسترهای کــه بــرای ادبیــات مقاومـت در نظـر گرفتـه انـد بایـد گفـت کـه جـای دو اصـل کلـی در تعریـف فـوق خـالی اســــت ؛ اول ، تعبیــــر و تعریــــف از دوران خــــاص بــــه دوران جنــــگ و درگیــــری و رویــارویی دو جامعــه بــا یگــدیگر و دیگر؛اشــاره بــه ایــن امــر مهــم کــه ادبیــات مقاومــت عــلاوه بــر ایجــاد روحیــة مبــارزه و پایــداری در مــردم، پــس از جنگهــا نیــز بــه انتقال ارزشهـا و مفـاهیم ملـی وطنـی و ملـی مـذهبی بـه نـسل هـای آینـده مـی پـردازد؛ از این رو، عـده ای ادبیـات مقاومـت کـه گـاه از آن بـه ادبیـات جنـگ نیـز تعبیـر کـرده انـد ســه زمــان را در نظــر گرفتــه انــد: ١ – ادبیــاتی کــه پــیش از جنــگ بــه وجــود مــی آیــد (هـشدارها) ٢-ادبیـاتی کـه در حـین جنـگ ایجـاد مـی شـود (ترغیـب و تـشویق بـه مقاومـت و پیـروزی ) ٣- ادبیـاتی کـه پـس از جنـگ نوشـته مـی شـود (پـی آمـدها، سـوگیـریهـا، انتقـال وقــایع و حقــایق بــه نــسل هــای آینــده و جهــان بــشریت ) .
قلـم زدن در همـین حـوزههـای متفـاوت اسـت کـه شـاخه های گوناگون ادبیـات جنـگ را ایجـاد مـی کنـد؛ بـر همـین اسـاس مـی تـوان گفـت کـه ادبیــات پایــداری مربــوط بــه آن قــسمت از ادبیــات جنــگ اســت کــه در دفــاع از مظلومـان و بـا هـدف سـتایش آزادی و برابـری انـسانی شـکل مـی گیـرد و بـا عنـصر تعهـد و التــزام در هــم مــی آمیــزد تــا از تمــامی حقــوق انــسانهــا در مقابــل متهاجمــان زورگــو بـرای بـه دســت آوردن جامعـة آرمانی کــه سرشـار از عـدالت و آزادی اســت دفـاع کنــد.