خلاصة:
پس از تشکیل حکومت خودگردان اقلیم کردستان عراق در سال 1991 و سقوط رژیم صدام در سال 2003 و با تصویب قانون اساسی عراق روابط ترکیه و اقلیم کردستان در یکی دو سال اول دچار تنش های زیادی شد که حتی طرفین همدیگر را تهدید به جنگ نمودند، اما این کشور از سال 200۹ از طریق حضور گسترده و سرمایه گذاری های عظیم اقتصادی به دنبال کسب منافع اقتصادی و مهار شورشیان کرد از طریق همکاری با حکومت اقلیم کردستان برآمد.
بنابراین، مقاله ی حاضر با اتخاذ رویکردی توصیفی- تبیینی، می کوشد تا تاثیرات سیاست خارجی ترکیه در حکومت اقلیم کردستان بر منافع جمهوری اسلامی ایران را بررسی نماید. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در دهه ی دوم از عمر حکومت اقلیم کردستان، نفوذ ترکیه در آن منطقه افزایش یافته و اثرات زیادی بر منافع سیاسی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران داشته است که از جمله ی آنها می توان به ناامنی مرزهای غرب کشور و عدم موفقیت ایران در زمینه ی ایجاد اتحاد کردها با شیعیان اشاره نمود، در خصوص اثرات اقتصادی بیان این نکته ضروری است که از ۲۰۰۹ به بعد ترکیه در زمینه ی فعالیت های اقتصادی از جمهوری اسلامی پیشی گرفته و موفق تر عمل نموده است.
After the establishment of the Iraqi Kurdistan autonomous state in 1991, the
downfall of Saddam's regime in 2003, and the passing of the Iraq Constitution,
Turkish-Kurdistan relations underwent great tensions so that both parties
started to threaten each other to war. However, Turkey sought to acquire
economic interests through building up an extensive presence and to contain the
Kurdish insurgents through cooperating with Iraqi Kurdistan. So, the present
article tries to study the effects of Turkey’s foreign policy in the Iraqi Kurdistan
upon the interests of the Islamic Republic of Iran by adopting a descriptiveexplanatory
approach. The findings of this research indicate that in the second
decade of the life of the Iraqi Kurdistan, Turkey’s influence increased in that
region which has had increasing effects upon IRI’s interests, one of which is the
insecurity in the Western borders of the country as well as Iran’s failure in
building alliance between the Kurds and the Shiites. As for the economic
consequences, it should be noted that form 2009 on, Turkey has managed to
surpass the Islamic Republic of Iran in economic activities, and to act more
successfully.
ملخص الجهاز:
1 - Turkey and Iraqi Kurds 2 - The Crisis Group Middle East 3 - The Kurdish Question and Turkish Foreign Policy 4 - Kemal Kirisci ٥ - الدور الأقلیمی الترکی للمدة من ٢٠٠٢ الی ٢٠١ 6 - Strategy 7 - Interests 140 پژوهش حاضر به طور مشخص در صدد پاسخگویی بـه ایـن سـؤال اسـت کـه سیاسـت خارجی ترکیه طی سال های ٢٠١٣-١٩٩١ نسبت به حکومت اقلیم کردستان عراق چه تـأثیراتی بر منافع جمهوری اسلامی ایران داشته است ؟ این پژوهش برای پاسـخگویی بـه سـؤال اصـلی خود، نیازمند پاسخگویی به سؤال های فرعی به شرح زیر نیز خواهد بود: ١) عوامل تأثیرگذار در مبارزات کردها از زمان شروع جنگ جهـانی اول تـا سـال ١٩٩٠ چه چیزهایی بودند؟ ٢) شکل گیری و ساختار حکومت اقلیم کردستان به چه صورتی بوده است ؟ ٣) اهداف راهبردی سیاست خارجی ترکیه در اقلیم کردستان عراق چیست ؟ ٤) سیاست خارجی ترکیه در کردستان عراق چه پیامدهای نسبت به جمهـوری اسـلامی داشته است ؟ فرضیه ی اصلی پژوهش این است که «نفوذ و توانایی عمل جمهوری اسلامی ایـران قبـل از سقوط صدام در کردستان عراق بیش تر از ترکیه بود، اما با سقوط صدام به دلیل توجه بیش تر جمهوری اسلامی به حکومت مرکزی عراق ، آنکارا از فرصت به وجود آمده را غنیمت شمرده و توانست با نفوذ بیش از حد در حکومت اقلیم کردستان عراق ، منافع ملی ایـران در زمینـه هـای گوناگون اقتصادی ، امنیتی و سیاسی را تحت تأثیر قرار دهد.