خلاصة:
این پژوهش با هدف بررسی و تبیین میزان تأثیر عوامل موثر بر افزایش درآمد و اشتغال روستاییان در استان گیلان انجام گرفته است. روش بررسی در پژوهش فوق توصیفی- تحلیلی و کاربردی است. جامعه آماری روستاییان استان گیلان بوده که ابتدا با روش نمونهگیری مطبق، تعداد 45 روستا از بین کلیه روستاها انتخاب و سپس با روش نمونهگیری تصادفی ساده از بین این روستاها، تعداد 380 کشاورز انتخاب گردید. جهت عاملسازی و تعیین نقش عوامل اصلی مؤثر بر افزایش درآمد و اشتغال روستاییان استان گیلان و بر اساس نظر کارشناسان مربوطه، از 74 متغیر استفاده شده است که برای این کار از مدل تحلیل عاملی و مدل رگرسیون خطی استفاده شده است. با استفاده از مدل تحلیل عاملی شاخصهابهپنجگروه اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی، کالبدی و جغرافیایی دستهبندی گردید که در مجموع 08/61 درصد از تغییرات واریانس را به خود اختصاص میدهد. نتایج مدل تحلیل رگرسیون خطی با روش مرحلهای، نشان داد که از 74 متغیر مستقل وارد شده به مدل، فقط 13 متغیر است که بیشترین تأثیر رگرسیونی را روی متغیر وابسته داشته است. نتیجه مدل مذکور در آخرین مرحله از پردازش نشان داد که متغیر «تثبیت قیمت محصولات» با ضریب رگرسیونی 398/0، متغیر «توانمندسازی اقشار فاقد مهارتهای فنی» با ضریب 272/0، متغیر «اقدامات اشتغال زایی دولت» با ضریب 239/0، بیشترین تأثیر رگرسیونی را روی متغیر افزایش درآمد و اشتغال روستاییان داشتهاند. هم چنین یافتهها حاکی است عوامل مدیریتی بیشترین تأثیر را روی متغیر افزایش درآمد و اشتغال روستاییان استان گیلان داشته است.
The major objective of this paper is to identify and determine the factors responsible for increase in rural incomes and job offers in Gilan province. The research method is based on descriptive-analytical as well as applied approach. Statistical society composed of rural settlers in Gilan. At the beginning of process ٤٥ villages were extracted using stratified sampling technique for extracting ٣٨٠ farmers. ٧٤ variables were used as main factors responsible for farmer’s income and jobs. This demands application of linear regression model. Principle component analysis led to identification of five factors including economic, social, managerial physical and geographical ones. These were capable of explaining ٦١.٠٨ % of the variation. According to linear regression analysis out of ٧٤ dependent variables, ١٣ have high correlation. It is argued that fix price crop policy, the provision of technical improvement, government employment initiatives variables with regression coefficient of ٠.٣٩٤, ٠.٢٧٢ and ٠.٢٣٩ respectively are the most important variables in this regard. It further suggests that a managerial factor is the most influential ones regarding increase in income and employment.
ملخص الجهاز:
"جدول شماره (٣): تغییرات وضعیت اشتغال در جامعه روستایی استان گیلان از سال ١٣٧٥ تا ١٣٩٠ (به تصویر صفحه مراجعه شود) ٤) یافته های تحقیق برای دسته بندی دادههای مربوط به متغیرها و شاخص های افزایش درآمد و اشـتغال روسـتاییان از دو آماره استفاده شده است : بر اساس نتیجه آزمون KMO که مقدار آن برابر بـا ٠/٨٢٦ مـیباشـد، دادههـای تحقیق قابل تقلیل و دسته بندی به تعداد عامل زیربنایی و بنیـادی مـیباشـد.
٥) نتیجه گیری در این پژوهش جهت عامل سازی و تعیین نقش عوامل اصلی مؤثر بر افزایش درآمد و اشتغال روستاییان استان گیلان از ٧٤ متغیر استفاده شده است که در ٥ عامل اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی، کالبدی و جغرافیایی دسته بندی شده و از طریق چرخش واریماکس در تحلیل عاملی تبدیل و در مجموع ٦١/٠٨ درصد از واریانس را پوشانده است .
بر پایه نتایج به دست آمده، جهت ایجاد اشتغال و افزایش درآمد با عنایت به مزیت ها و محدودیت های نواحی روستایی استان گیلان پیشنهاد میگردد که اقداماتی در زمینه ترویج روشهای بهینه زراعی برای بالا بردن راندمان در کلیه مراحل زراعی (کاشت ، داشت و برداشت ) به ویژه در بهرهبرداریهای خانوادگی؛ بالابردن میزان بهرهوری در واحد سطح از طریق ترویج بهینه نهادهها؛ مهار آبهای روان و استفاده از آنها در زمان نیاز؛ راه اندازی کارخانه های وابسته به محصولات دامی و لبنی و خرید تضمینی شیر؛ توجه به فعالیت های جنبی نظیر مرغداری و دامداری؛ توسعه زنبورداری و تولید عسل در نواحی مساعد؛ تأسیس صنایع جانبی بخش کشاورزی نظیر صنایع بسته بندی، خشک کنی و بوجاری؛ توسعۀ ایستگاههای تحقیقات کشاورزی در استان؛ و تشویق کشاورزان به تأسیس تعاونیهای تولیدی کشاورزی با توجه به مسائلی چون کمبود سرمایه صورت گیرد."