خلاصة:
پدیده نزاع های دسته جمعی از آن دسته آسیب های اجتماعی است که نظم حاکم بر جامعه را مختل می کند و همواره مواجهه با آن مورد توجه متولیان نظم و امنیت اجتماعی بوده است . پژوهش حاضر در سال ١٣٨٨ به بررسی عوامل اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی موثر بر میزان گرایش به نزاع دسته جمعی در بین شهروندان شهر اهواز پرداخته است . هدف عمده تحقیق این است که تاثیر متغیرهایی از جمله احساس آنومی ، احساس محرومیت نسبی ، تعلق به جامعه قبیله ای ، خاستگاه خانوادگی و.... را بر میزان گرایش به نزاع دسته جمعی مورد بررسی قرار دهد. بر این اساس ، ضمن استفاده از تئوری ها و نظریه های مرتبط با موضوع در حوزه های انحرافات اجتماعی ، تعداد ٨ فرضیه با رویکرد اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی تدوین گردید. اطلاعات پژوهش با روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه از نمونه ای به حجم ٣٨٤ نفر که از طریق فرمول نمونه گیری کرجسی و مورگان تعیین شده به دست آمده است . جامعه آماری شامل کلیه افراد ١٥سال به بالای شهرستان اهواز می باشد که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و اطلاعات گردآوری شده به کمک نرم افزار spss مورد تجزیه و تجزیه وتحلیل قرار گرفته است . در تحلیل آماری نیز علاوه بر شیوه های آمار توصیفی از قبیل میانگین ، درصد، واریانس و .... از شاخص های آمار استنباطی مانند آزمون T، تحلیل واریانس ، رگرسیون و... استفاده گردیده است . نتایج نشان داد: از مجموع ٨ فرضیه تنها متغیر سن ، رابطه معنا داری با گرایش به نزاع جمعی نداشت و سایر فرضیه ها دارای رابطه معنا داری بودند. از مجموع متغیرهای مستقل ، متغیر تعلق به جامعه قبیله ای بیشترین تاثیر را بر متغیر وابسته داشته است . همچنین براساس تحلیل چند متغیره (٠/٤٤= R٢) که نشان می دهد متغیرهای مستقل روی هم ٤٤ درصد واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند.
ملخص الجهاز:
"جدول شماره ١ : چهارچوب نظری (تلفیقی )پژوهش مبنای نظری پژوهش نام متغیرها عوامل جمعیت شناختی محققان تبیین زیست شناسی انحرافات (تراسلر، آیزنک ، لومبروزو و پژوهشگر) پایگاه اقتصادی ، اجتماعی رفیع پور، میلر، کوهن ، لاک وود، ماتزا و محسنی احساس آنومی مرتن ، دورکیم محرومیت نسبی ساترلند، هولندر، رابرت گر، نظری کنترل اجتماعی هیک ، چلبی ، داوری و سلیمی ، دورکیم ، پارسونز، رکلس ، گود خاستگاه خانوادگی علمداری ، پژوهشگر تعلق به جامعه قبیله ای دورکیم ، ردفیلد، تونیس ، پژوهشگر گرایش به نزاع دسته جمعی گیدنز، کاتسللو، هومنز، کلارک و مایهیو، تیبوت ، پورافکاری ، نظری ، پژوهشگر فرضیه های پژوهش ١- بین سن و میزان گرایش به نزاع دسته جمعی رابطه وجود دارد.
مرحله پیش آزمون ، روی یک نمونه ٣٠ نفری از شهروندان شهرستان اهواز به اجرا در آمد و بعد از استخراج ، نمرات مربوط به هر پرسشنامه ، از آنها آزمون آلفای کرونباخ به عمل آمد که ضرایب زیر برای پرسش های بسته متغیرهای مستقل و وابسته در پرسشنامه حاصل گردید: جدول شماره ٢: مربوط به ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای پایایی متغیرهای تحقیق نام متغیر ضریب آلفای کرونباخ گرایش به نزاع دسته جمعی (متغیر وابسته ) %89 احساس محرومیت نسبی %71 احساس آنومی %82 تعلق به جامعه قبیله ای %86 کنترل اجتماعی %86 یافته های تحقیق سیمای پاسخگویان در بخش توصیفی در خصوص جنس پاسخگویان مشخص شد که ، ٥٧/٢ درصد مردان و ٤٢/٨ درصد کل پاسخگویان را زنان به خود اختصاص داده اند."