خلاصة:
یان آلموند در کتاب تصوف و ساختارشکنی۱ کوشیده تا در چهار محور کلی به تطبیق هرمنوتیک عرفانی ابنعربی و نظریه تفسیری ساختارشکنانه ژاک دریدا، فیلسوف پستمدرن فرانسوی بپردازد. این نوشتار ضمن شرح و تحلیل گامبهگام مباحث کتاب، کوشیده است با اشاره به امکانات و محدودیتهای رهیافت تطبیقی نویسنده، به استخراج و تحلیل وجوه تشابه و تفاوت این دو نظام تفسیری بپردازد. در پایان ضمن نقادی ترجمه کتاب، نشان داده است که مترجم با سوء برداشت و در نتیجه ترجمهای نادرست که از فصل پایانی کتاب ارائه داده، خواننده فارسیزبان را از فهم مقاصد اصلی نویسنده و در نتیجه فهم مهمترین تفاوت ابنعربی و دریدا، یعنی محوریت «سوژه زدایی و مرگ سوژه» در پست ساختارگرایی بازداشته است.
ملخص الجهاز:
از هرمنوتیک عرفانی ابنعربیتا ساختارشکنی دریدا /مالک شجاعی جشوقانی دکتری فلسفه معاصر دانشگاه تهران چکیده یان آلموند در کتاب تصوف و ساختارشکنی۱ کوشیده تا در چهار محور کلی به تطبیق هرمنوتیک عرفانی ابنعربی و نظریه تفسیری ساختارشکنانه ژاک دریدا، فیلسوف پستمدرن فرانسوی بپردازد.
در پایان ضمن نقادی ترجمه کتاب، نشان داده است که مترجم با سوء برداشت و در نتیجه ترجمهای نادرست که از فصل پایانی کتاب ارائه داده، خواننده فارسیزبان را از فهم مقاصد اصلی نویسنده و در نتیجه فهم مهمترین تفاوت ابنعربی و دریدا، یعنی محوریت «سوژه زدایی و مرگ سوژه» در پست ساختارگرایی بازداشته است.
از دیگر نقاط قوت کتاب، ارائه الگویی روشمند در مطالعه تطبیقی عرفان اسلامی و فلسفه غربی است که نیاز فرهنگ معاصر ماست؛ معمولا در گفتوگوهای فرهنگی و فلسفی شرق و غرب، یکی از طرفین دیگری را جدی نمیگیرد، اما مؤلف در این کتاب کوشیده تا این دو متفکر را در پرتو یکدیگر بخواند.
1. این کتاب حول چند محور اساسی شکل گرفته است؛ نخست اینکه ارتباط دقیق میان ابنعربی و دریدا در کدام مضمون یا مضامین است؟ نویسنده، موارد مشابهت این دو متفکر را در مضامینی چون بدگمانی نسبت به تفکر نظری و مابعدالطبیعی، وقوف بر قدرت خلاقه زبان، باریکبینیهای عالمانه در باب هرمنوتیک و تفسیر دیده است.
اگر «متن» دریدا مانند «حق» ابنعربی نامکرر است، به دلیل معنای عمیق و دستنیافتنی آن نیست بلکه به این سبب است که در خود متن نشانههایی وجود دارد که به این تکثر مجال میدهد (داستان بازی بیپایان نشانهها) و امکان تکرار، از نامحدود بودن بالقوه تعدد زمینههای یک متن ناشی میشود که میتواند هر بار به صورتی قرائت شود ( به نقل از آلموند، ۱۳۹۰: ۵۳-۵۴).