خلاصة:
هدف: این پژوهش با هدف بررسی رفتار اطلاعیابی محققان مراجعهکننده به آرشیو ملی ایران، شناسایی اهداف و انگیزهها و رابطة آن با رشتة تحصیلی محققان(با فرض اینکه بین رفتارهای اطلاعیابی مراجعهکنندگان به آرشیو ملی برای مطالعة اسناد با رشتة تحصیلی تاریخ و مدرک تحصیلی دکتری رابطة معنادار وجود دارد) انجام شده است. بنابراین، بررسی و مقایسة رفتار اطلاعیابی مراجعانی که در سال 1392 برای نخستین بار به معاونت اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مراجعه کردهاند، هدف اصلی این پژوهش است. علاوه بر آن، در این پژوهش اهداف جزئی دیگری پیگیری میشوند که عبارتاند از: شناسایی موضوعات مورد درخواست مراجعان، رابطة رشته و مدرک تحصیلی مراجعهکنندگان، و رابطة جنسیت و استفاده از اسناد. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. اطلاعات مورد نیاز از بین 419 کاربرگة مربوط به جامعة هدف استخراج شده که از آن میان پاسخ 29 نفر کامل نبود. یافتههای پژوهش: پس از گردآوری دادهها و تلخیص و تنظیم آنها مشاهده شد که بیشترین فراوانی محققان( 42/59 درصد) دانشجویان مقطع کارشناسیارشد یا دارندگان مدرک کارشناسی ارشد هستند. بیشترین فراوانی(11/29 درصد) از بین جامعة هدف با مدرک کارشناسیارشد، دانشآموختة رشتة تاریخ هستند و 23/37 درصد از کل محققان، برای انجام پروژههای پایاننامه به تحقیق در اسناد پرداختهاند. نتیجهگیری: فرضیة پژوهش فقط در مورد رابطة بین رشتة تحصیلی و استفاده از اسناد تأیید شد. نتایج نشان میدهد در زمینة تولید اطلاعات علمی(23/37 درصد) محققان اسناد را بهمنظور استفاده در پایاننامه مورد بررسی قرار دادهاند. در ردیف دوم( 56/35 درصد) اسناد بهمنظور تولید مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی رشتة تحصیلی این افراد(بدون در نظر گرفتن مقاطع تحصیلی) نشاندهندة آن است که دانشجویان و دانشآموختگان رشتة تاریخ، سهم بسیار قابل توجه و معناداری در استفاده از اسناد را به خود اختصاص دادهاند: 33/40 درصد از کل جامعة آماری، دانشآموختة رشتة تاریخ هستند.