«درباره غرب» و پرسش از وجود مقدمة ومراجعة

نقد کتاب حکمت پاییز و زمستان 1394، سال دوم - شماره 7 و 8 (‎10 صفحة - من 17 إلی 26 )

الکلمات المفتاحية: نقد و تحلیل غرب شناسی چیستی فلسفه فلسفه معاصر ایران دکتر داوری اردکانی غرب داوری پرسش عقلانیت عقل فکر فلسفه فهم تجدد

خلاصة:

جستارنوشتهای دکتر داوری یک ویژگی مشخص و گریزناپذیر دارند؛ آنها نمیگذارند خواننده با آرامش بخواند، دادهای بیاموزد و بهسادگی از کنارشان بگذرد بلکه در برابر او میایستند. همین ویژگی نیز علت کمتر خواندهشدن و شتابزده قضاوتشدنی میشود که فراوان است و معمول. این جستارها گاه چنان نامانوس و به دور از برداشت اولیه ما از امور هستند که در برخورد نخست معمولا بهطورکلی نامقبول یا دستکم پیشبینیناپذیر مینمایند.به دیگر سخن این نوشتهها ما را ناگزیر از تفکر میکنند. مخالف یا موافق باشیم فرقی نمیکند زیرا اگر مخالف نخواهد کناره بگیرد و یکسره باطل بینگارد و باب گفتگو را ببندد، باید بتواند در همان سطحی که داوری اندیشیده، بیندیشد تا سخن بدیلی بیاورد و موافق نیز به دلیل پیشبینیناپذیری و زندهبودن فکر وی ناچار است چارهای بیندیشد و لاجرم فکر کند. ازهمینروست که مخالفت و موافقت با نظرات وی چندان مهم نیست زیرا اگر خواننده را به فکر واداشته، موفق بوده و اگر هم به فکر وانداشته که دیگر موافقت یا مخالفت با آن اهمیتی ندارد. در میان این مجموعهها، درباره غرب نیز بههیچوجه استثناء نیست و با اطمینان میتوان آن را از مهمترین جستارنوشتهای دکتر داوری دانست. این نوشتار نیز تلاشی است برای نشاندادن وجه اهمیت این مجموعه۱.

ملخص الجهاز:

بداهت نخستین و درنتیجه بینیازی از این پرسش، داوری را ناگزیر کرده تا هنگام اندیشیدن به غرب همواره بکوشد تا بهنحوی سلبی این بداهت را کنار زده و لزوم پرسش را آشکار کند، زیرا آنگاه که پرسش موجه نیست و متعلق آن (غرب) نیز وهمی و ادعایی دانسته میشود و در گامی فراتر، حتی پرسش از چیستی همچون گونهای ذاتباوری تاریخمصرفگذشته فهم میشود باید توقع داشت کسی که میخواهد این پرسش را بپرسد، نخست ناچار باشد جایی برای این پرسش باز کند و جا باز کردن ممکن نیست مگر با زدودن پیشفرضها و پیشداوریهایی که راه را بر پرسش بستهاند. سازگاری میان دو تعبیر داوری از غرب، همچون عالم و شرط امکان ظهور و وجود چیزها با هم تا بدینجا معلوم شده است اما چگونه میتوان آن دو را با مفهوم نسبت، همساز درک کرد؟ وی میگوید غرب نسبتی است که در آن، بشر خود را مرجع علم و عقل و قدرت و ملاک خیر و زیبایی دانسته اما نسبت، همواره چون نسبت میان دو چیز و مؤخر از آنها فهم میشود، بنابراین نه تنها بر چیزها مقدم نیست بلکه حتی مؤخر از آنهاست. دراینصورت سخن دکتر داوری دربارۀ اینکه غرب نسبتی است که در آن بشر مرجع دانسته میشود بهتر درک میشود زیرا نسبت آغازین عین و ذهن، از سنخ فکر، عقل یا آگاهی خواهد بود که البته این عقل نیز عقل سوژهای و بشری است. در واقع به نظر داوری تا پایان تجدد یعنی نفی اطلاق عقل جدید و اطلاق تاریخ غربی فهم نشود راهی برای آزادی و مشارکت ما در جهان نیست و این ممکن نمیشود مگر با پرسش از چیستی غرب.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک

تحتاج دخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.
إن كنت لا تقدر علی شراء الاشتراك عبرPayPal أو بطاقة VISA، الرجاء ارسال رقم هاتفك المحمول إلی مدير الموقع عبر webmaster@noormags.com .

You need Sign in to view the content of the article. If you are not a member, proceed from part Sign up.
If you fail to purchase subscription via PayPal or VISA Card, please send your mobile number to the Website Administrator via webmaster@noormags.com .

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک