ملخص الجهاز:
"-ویژگیهای رابطه دو سویه احکام اسلامی و نیازهای زمان از دیدگاهمطهری نخست باید بدین موضوع پرداخت که آیت الله مطهری در ایجاد ارتباط بین نیازهای زمان و مباحث اسلامی چه میجوید؟او نیک میدانست که حضور اجتماعی اسلام رویارویی با پدیدههای عصر را به دنبال خواهد داشت و در این فرآیند از توجه به نیازهای زمان گریزی نیست،پس باید راهبرد احکام اسلامی را در این مقوله مشخص کرد.
البته دیالکتیک بین موضوع و حکم نیز درخور تامل است و این عالم برجسته در راستای تثبیت نظریه ثبات احکام،بدین دیالکتیک نیز به صورت شکل قضایا و مفاهیم میپردازد و پرسش اساسی را در این خصوص مطرح میکند:در تعامل بین شکل قضایا و مفاهیم،تغییر کدامیک بر دیگری تاثیر میگذارد؟(اسلام و مقتضیات زمان،ج 2،ص 47)با نگرشی به روند کلی حاکم بر اندیشه آیت الله مطهری میتوانیم به پرسشهای فوق بدین صورت پاسخ گوییم که دگرگونی در مصادیق میتواند به دگرگونی در قوانین متغیر منتهی شود،قوانینی که حول مدار کلی یادشده قرار دارند و به عبارت دیگر روح کلی حاکم بر آنها یکسان است که گرچه مطهری مثالهایی از این نوع قوانین ذکر میکند،ولی تعریفی جامع از آنان به دست نمیدهد.
بنابراین به نظر میرسد که در توجه به نیازهای زمان در استنباط احکام اسلامی و نیز مسائل اجتماعی نمیتوان به نظریهای جامع در اندیشه آیت الله مطهری دست یافت .
باید اذعان داشت که کارکرد این اندیشمند برجسته در توجه به مقتضیات زمان بسیار قابل توجه و درخور تحسین است و تاثیر قطعی در افزایش گستره موضوع احکام دینی در استنباط آنها داشت -پانوشتها: 1-مطهری در کتاب«نظام حقوق زن در اسلام»تصریح میکند که این عبارت را بیشتر خوش دارد و عبارت «مقتضیات»ر اچندان وافی به مقصود نمییابد."