خلاصة:
هدف مقالة حاضر، بررسی شکلی و محتوایی کتاب مرایا للالتقاء والارتقاء بین الأدبین العربی والفارسی به قلم حسین جمعه است. پیش از ورود به موضوع، شرححال مختصری از نویسندة کتاب بیان شده و مشخّصات و مسألة پژوهش، ذکر گردیده است. سپس نقد مؤلّفههای شکلی و دیداری اثر، همچون میزان رعایت قواعد عمومی ویرایش و نگارش، کیفیت حروفنگاری، صفحهآرایی و جامعیت صوری کتاب، مورد توجّه قرار گرفته است. عناصر محتوایی، همچون انطباق عنوان با مطالب کتاب، اعتبار علمی منابع، دقّت پژوهشگر در ارجاعات، بهرهگیری از ابزارهای علمی لازم برای تفهیم و تبیین موضوع، کیفیت و میزان کاربرد اصطلاحات تخصّصی و... در متن مقاله، بیان شده است. همچنین نظم منطقی و انسجام دادهها در کلّ کتاب یا در هر فصل، نوآوری و روزآمدی اطّلاعات، رعایت اصول منبعدهی علمی، شخصیّت و بیطرفی علمی پژوهشگر، میزان همخوانی دادههای علمی با مبانی و پیشفرضهای مورد قبول، رویکرد اثر نسبت به فرهنگ و ارزشهای دینی و... بررسی گردیده است؛ به عبارت دیگر، در این پژوهش توصیقی - تحلیلی، امتیازات و کاستیهای هر یک از عناصر درونساختاری و برونساختاری در کتاب مذکور، اشاره و در حدّ توان ارزیابی گردیده است.
ملخص الجهاز:
پرسش های پژوهش - کتاب مرای للالتقاء والارتقاء بین الأدبین العربی والفارسی بر اساس موازین نقد علمی چگونه ارزیابی میشود؟ - این کتاب از نظر شکلی چه مزایا و یا کاستیهایی دارد و از لحاظ محتوایی چه چیزی به حوزة روابط ایرانیان و عرب ها افزوده است ؟ ١-٤.
برخی از این قبیل پژوهش های تطبیقی به شرح ذیل است : مضامین مشترک در ادب فارسی و عربی اثر محمد دامادی؛ فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی اثر محمد محمدی ملایری؛ خدمات متقابل اسلام و ایران نوشتۀ مرتضی مطهری؛ الأدب المقارن : دراسات تطبیقیة فی الأدبین العربی والفارسی ١ اثر محمد السعید جمال الدین ؛ الأدب المقارن والاث الاسلامی : دراسة مقارنة فی موضوع أخلاق الطبقه الحاکمة فی الأدبین العربی والفارسی ٢ اثر عبدالحکیم حسان ؛ الأدب المقارن ٣ اثر محمد غنیمی هلال ؛ الأدب المقارن اثر طه ندا؛ جوانب من الصلات القافیة بین إیران والعرب ٤ اثر فؤاد عبدالمعطی الصیاد؛ معجم المعربت الفارسیة فی الغة العربیة : منذ بواکیر العصر الجاهلی حی العصر الحاضر٥ اثر محمد التونجی؛ جماعة الیوان وعمر الخیام ٦ اثر یوسف بکار و...
کتاب مرای للالتقاء والارتقاء بین الأدبین العربی والفارسی از جمله همین پژوهش های هم سنج و تطبیقی به شمار میرود که حسین جمعه قصد دارد با به نمایش گذاشتن گوشه ای از همکاریهای کهن ، روابط دو فرهنگ ایرانی و عربی را در حال حاضر تقویت نماید.