خلاصة:
برای انتقال پیامهای آسمانی، امکانات زبانی به زیباترین شکل ممکن در قرآن کریم به کار رفته است. یکی از ویژگیهای سبکی جزء سیام قرآن کریم، استفاده گسترده از ساختهای همپایه است. همپایگی در ساختهایی رخ میدهد که دو یا چند واژه، گروه و یا جملهواره با حروف ربط همپایهساز به یکدیگر مربوط شوند و در یک وظیفه دستوری قرار گیرند. ساختهای همپایه و ادات همپایهساز انواع مختلفی دارند و این ادات با اهداف مختلفی همچون تضاد، توالی، افزایش، نتیجه و... در جزء سیام قرآن کریم پدیدار شدهاند. این ساختها با اهداف مختلف و اشکال گوناگون، در ساختهای دوسازهای، سهسازهای، چهارسازهای و ساختهای زنجیرهای به کار رفتهاند. حروف ربط همپایهساز در این ساختها، معانی مختلفی دارند که افزایش، بیشترین سهم را در ساختهای همپایه جزء سیام قرآن کریم دارد. در جزء سیام قرآن کریم هر سه نوع سازه؛ یعنی کلمهای، گروهی و جملهوارهای وجود دارد که ساختهای جملهوارهای بیشترین و ساختهای گروهی کمترین سهم را در ساختهای همپایه دارد. از آنجایی که اطلاع از سبک بیان قرآن کریم به درک بهتر آن کمک میکند، نویسندگان بر آنند تا ساختار جملات همپایه و روابط معنایی آنها با یکدیگر را در روشی توصیفی – تحلیلی مطالعه نماید. نتیجه اینکه همپایگی یکی از تمهیدات زبانی استفادهشده در جزء سیام قرآن کریم است که به علت کاربرد فراوان، میتوان آن را یکی از ویژگیهای سبکساز در جزء سیام قرآن کریم به شمار آورد.
ملخص الجهاز:
"ساخت های زیر نمونه ای از ساخت های هم پایه ی ناآشکار است : «وجوه یومئذ خاشعۀ* عاملۀ ناصبۀ* تصلی نارا حامیۀ* تسقی من عین آنیۀ* لیس لهم طعام إلا من ضریع * لایسمن و لایغنی من جوع * وجوه یومئذ ناعمۀ* لسعیها راضیۀ* فی جنۀ عالیۀ*لا تسمع فیها لاغیۀ» (غاشیۀ: ١١-٢) در این ساخت هم پایه ناآشکار، در سازه اول ، همه خبرهای مبتدا (وجوه ) بدون حرف ربط هم پایگی به یکدیگر مربوط گشته اند.
یکی دیگر از جملات هم پایه زنجیره ای بیان شده در جزء سی ام قرآن کریم ، موضوع نحوه ی آفرینش زمین و وصف نعماتی است که خداوند به انسان داده است : *و أنزلنا من المعصرات ماء ثجاجا ألم نجعل الأرض مهادا* و الجبال أوتادا* و خلقناکم أزواجا* و جعلنا نومکم سباتا* و جعلنا اللیل لباسا* و جعلنا النهار معاشا* و بنینا فوقکم سبعا شدادا* و جعلنا سراجا وهاجا* و أنزلنا من المعصرات ماء ثجاجا* (نبأ: (6-14 در این ساخت هم پایه زنجیره ای سازه اول (ألم نجعل الأرض مهادا) یک جمله استینافیه است که محلی از اعراب ندارد و خود سازه در درون خود یک ساخت هم پایه ی دوسازه ای دارد.
• در جزء سی ام قرآن کریم از حروف ربط هم پایه ساز مختلفی مانند «و»، «ثم »، «أم »، «فـ» و «أو» استفاده شده است که در این میان ، حرف «و» بیشترین سهم (حدود ٢١٠ مورد) و حرف ربط «أم » (تنها ١ ساخت ) کمترین سهم را دارد."