خلاصة:
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر درمان شناختی– رفتاری چند مؤلفهای بر علایم بیخوابی، باورهای ناکارآمد خواب، خودکارآمدی خواب و شاخصهای چهارگانه خواب است. جامعه آماری، کارکنان روز کار شرکت بهرهبرداری نفت و گاز آغاجاری بودند. نمونه پژوهش 45 نفر از کارکنان مبتلا به بیخوابی بود که به صورت تصادفی چندمرحلهای انتخاب و در گروه آزمایش، پلاسیبو و لیست انتظار گمارده شدند. ابزارهای پژوهش شامل جدول گزارش خواب٬ مقیاس باورها و نگرشهای ناکارآمد خواب، مقیاس بیخوابی اتنس و مقیاس خودکارآمدی ادراک شده خواب بود. گروه آزمایش 6 جلسه مداخله گروهی دریافت کردند. گروههای کنترل هیچگونه مداخلهای دریافت نکردند و فقط از گروه پلاسیبو خواسته شد که به مدت 6 هفته برگههای گزارش خواب را تکمیل و هر جلسه برای بازبینی همراه بیاورند. نتایج تحلیل مانکوا، آنکوا و مقایسههای زوجی بونفرنی در پس آزمون و پیگیری نشان داد که میانگین نمره بیخوابی، باورهای ناکارآمد و تأخیر در شروع خواب گروه آزمایش در مقایسه با گروه پلاسیبو و گروه کنترل کاهش و خودکارآمدی خواب و مقدار کلی خواب افزایش معنیداری یافته بود، ولی بین دو گروه پلاسیبو و کنترل تفاوت معنیداری یافت نشد. از نظر مقدار کلی در بستر بودن در پیگیری تفاوت معنیداری بین گروه آزمایش و گروههای کنترل مشاهده نشد.
ملخص الجهاز:
شاغلین مبتلا به بیخوابی با احتمال بیشتری از کارشان غیبت میکنند و میزان تولیدشان کاهش پیدا میکند و از سرویسهای درمانی، بیشتر استفاده - Ancoli-Israel & Roth - Biliard & Bentley - Leger & Poursain - Simon & Voncroff - Harvey - International Classification of Sleep Disorders (ICSD) - Baglioni, Spiegelhalder, Lombardo, & Riemann - Nakata, Haratani, Kawakami, & et al.
در پاسخ به این بدخوابیهای شبانه، در ذهن - Caruso & Glovinsky -Bootzin - attention bias and monitoring for sleep related treat - unhelpful beliefs about sleep - misperception of sleep and day time deficits - safety behavior - Harvey, Sharpley, Ree, Stinson, & Clark افراد مفاهیم غلطی شکل میگیرد و راهبردهای جبرانی خاصی بر این اساس انتخاب میشود که خواب فرد را بیشتر آشفته میسازند.
در تحقیق دیگری، اسپی، اینگلیس، - Edinger & Means - Multi component cognitive behavior therapy - Hoelscher & March - Carney تیشر 1 و هاروی (2001) اثربخشی درمان شناختی- رفتاری را بر بیخوابی مزمن 139 نفر مورد پژوهش قرار دادند.
4- جدول گزارش خواب: این جدول یک ابزار مداد کاغذی است که برای سنجش - Dysfunctional beliefs and attitudes about sleep Scale - Vallie & Ivers - Self Efficacy Scale (SES) شاخصهای خواب افراد به کار گرفته میشود (ادینجر و کارنی، 2008، ترجمه درویشی، 1391).