خلاصة:
زمین کلید همه فعالیتهای بشری از جمله تامین مسکن، خدمات و تاسیسات شهری است. استفاده مطلوب و موثر از منابع زمین یکی از وظایف مهم برنامهریزان و مدیران شهری است. در این رابطه اراضی بایر یکی از کاربریهای بالقوه کلیدی به منظور تامین فضاهای مورد نیاز خدمات عمومی (فضای سبز، پارکینگ، کتابخانه و ...) در مقیاس محله، ناحیه و منطقه است که غالبا این موضوع در کشورهای کمتر توسعهیافته مورد بیتوجهی یا کمتوجهی قرار میگیرد. این در حالی میباشد که در درون شهرها به دلایل حقوقی، اقتصادی یا محیطی قطعات قابل توجهی از زمین به صورت بلااستفاده رها میشوند و در مقابل در جاهای دیگری ساخت و سازهای وسیع و پرتراکم صورت میگیرد. در این مقاله سعی میشود ابتدا اهمیت احیای اراضی بایر تبیین و سپس با استفاده از GIS پیشنهادات مناسب جهت بهینهسازی این گونه فضاها ارایه شود.
ملخص الجهاز:
"جدول (۲) مساحت هر منطقه ، مساحت اراضی بایر، سرانه و درصد اراضی بایر در هر منطقه مساحت مناطق * جمعیت منطقه * مساحت اراضی * سرانه اراضی * درصد (متر مربع ) (آمار سال ۱۳۸۵) بایر (متر مربع ) بایر (متر مربع ) اراضی بایر منطقه ۱ ۲۸۴۳۶۸۷۶ ۳۶۷۰۵۸ ۳۸۴۱۲۹۴ ۱۰/۴۶ ۱۳/۵۰ منطقه ۲ ۳۹۳۱۸۱۵۸ ۳۰۰۹۴۳ ۱۰۱۷۴۲۷۰ ۳۳/۸ ۲۵/۸۷ منطقه ۳ ۲۸۳۷۰۸۰۴ ۲۶۶۹۵۹ ۶۸۸۴۷۶۰ ۲۵/۷۸ ۲۴/۲۶ منطقه ۴ ۲۷۶۳۷۹۲۷ ۳۱۹۴۷۸ ۴۰۹۹۰۴۰ ۱۲/۸۳ ۱۴/۸۳ منطقه ۵ ۴۸۳۲۲۳۶ ۸۷۳۵۰ ۶۴۷۴۵۰ ۷/۴۱ ۱۳/۳۹ منطقه ۶ ۴۳۶۵۴۱۹ ۲۹۶۶۶ ۹۲۳۸۵ ۳ ۲/۱۱ منطقه ۷ ۳۹۸۳۹۷۲۶ ۱۸۲۸۸ ۵۸۱۸۹۹۴ ۳۱۸ ۱۴/۶۰ منطقه ۸ ۲۹۴۲۴۴۳۰ ۹۶۰۳ ۲۰۷۲۴۳۱۵ ۲۱۵۸/۱ ۷۰/۴۳ کل شهر ۲۰۲۲۲۵۵۷۶ ۱۳۹۹۳۴۵ ۵۲۲۸۲۵۰۸ ۳۷/۳۶ ۲۵/۸۵ منبع : * محاسبات و استخراج آمار از نقشه های کاربری اراضی و بلوک های آماری نگارندگان همانگونه که در جدول شماره ۲ نیز دیده می شود بیشترین مقدار زمین های بایر که برابر با ۲۰۷۲۴۳۱۵ مترمربع و ۷۰,۴۳ درصد از اراضی این منطقه را تشکیل می دهد، مربوط به منطقه ۸ طرح جامع مـی باشد.
باید توجه داشت که استفاده از اراضی بایر برای فضای سبز یا فضاهای ورزشی ، که در بالا میزان فعلی آن و همچنین کمبود آن نسبت به استانداردهای موجود محاسبه گردید، فقط به عنوان مثال آورده شده است ، در برنامه ریزی راهبردی - ساختاری که از عوامل مهم مشارکت مردم می باشد بهتر است بعد از مشخص شدن مقدار اراضی بایر در یک فراخوان یا انجام کاری میدانی و پرکردن پرسشنامه از مردم یک منطقه خواست که کمبودهای منطقه را به اولویت لیست کرده و بر اساس نظر آنان و با توجه به این مطلب که مردم هر منطقه بهتر از هر کس دیگر از کمبودها آگاهند اقدام به برنامه ریزی کرد."