خلاصة:
مقاله حاضر به هدف بررسی شیوه تحلیل گروه صفتی زبان فارسی در دستور نقش و ارجاع و ارزیابی محاسن و معایب آن تدوین گردیده است. در این نظریه، گروه مستقلی تحت عنوان گروه صفتی وجود ندارد، بنابراین صفات در نقش اسنادی به صورت محمول در هسته بند و در نقش وصفی به صورت وابسته توصیفی در قسمت حاشیه هستهاسم تحلیل می شوند که می توانند به نوبه خود وابسته هایی به صورت عناصر موضوع یا غیر موضوع نیز به همراه داشته باشند. در این راستا، گروه های صفتی وصفی به صورت گروه های صفتی اسنادی در قالبی مشابه با بند موصولی بازنمایی می شوند. حذف گروه صفتی از تحلیل نحوی به جهت اصل اقتصاد در توصیف و توجیه پذیری بهتر فرایند فراگیری زبان و پردازش زبانی آسان تر به لحاظ روش شناختی و روان شناسی زبانی واجد مزیت های نظری مهمی است. اعمال شیوه تحلیل دستور نقش و ارجاع به گروه های صفتی در زبان فارسی نشان می دهد که این نظریه به خوبی قابلیت تبیین این گروه ها را در زبان فارسی داراست. این قابلیت در تحلیل گروه های صفتی گسسته با نقش اسنادی بسیار مشهود است که مزیت دیگری برای این دستور محسوب می گردد. البته مواردی همچون شیوه بازنمایی گروه های صفتی گسسته با نقش وصفی نیز وجود دارد که دارای ابهاماتی است و بررسی بیشتر و دقیق تری را می طلبد.
ملخص الجهاز:
"attributive به این مطلب که صفات اسنادی در ساختارهای ربطی ١ درست به مانند افعال به صورت هسته تحلیل میشوند، نمونه ای را از زبان کرواتی ذکر میکند که در ذیل عینا نقل میگردد: / نمودار ٧- مثالی از بازنمایی گروه صفتی اسنادی در زبان کرواتی ولی در شکل ابتدایی دستور نقش و ارجاع صفت با کارکرد وصفی اصولا در فرافکن سازه ای قرار نمیگرفت و به عنوان بخشی از گروه اسمی تنها در فرافکن عملگر ظاهر میشد (ون ولین و لاپولا، ١٩٩٧؛ متسوویچ ، ٢٠٠١)؛ اما در بستر تحولات و پیشرفت های این نظریه ، رویکرد دستوری نسبت به نقش صفت در درون گروه اسمی تغییر یافت .
در بخش پیشین اشاره شد که تحلیل صفات و گروه های صفتی اسنادی چالش چندانی در دستور نقش و ارجاع ایجاد نمیکند چراکه صفت در نقش محمول درون هسته بند ظاهر میگردد و چنانچه وابسته هایی نیز به همراه داشته باشد، این وابسته ها به صورت عناصر موضوع و غیر موضوع در بند مربوط بازنمایی خواهند شد.
اگر جمله به صورت «او بسیار ناراحت است » گسترش یابد، آنگاه «بسیار» به عنوان قید باید منطقا در قسمت حاشیه هسته قرار گیرد چراکه قیدها عملگر نیستند (ون ولین ٢٠٠٥: ١٩) و اگر جمله به صورت «او از این ماجرا ناراحت است » گسترش یابد، «از این ماجرا» به صورت یک گروه حرف اضافه ای موضوعی برای محمول «ناراحت » قرار میگیرد؛ بنابراین به نظر میرسد در مورد کارکرد اسنادی صفات به لحاظ نظری الزاما نیازی به وجود مفهوم گروه صفتی نیست و تحلیل نحوی بدون این مفهوم نیز در زبان فارسی کارایی دارد."