خلاصة:
با گذشت 10 سال از تصویب قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور و آیین نامه اجرایی آن و با توجه به ازدیاد تقاضا و مراجعات متعدد زوجین نابارور به مراکز مجاز و دادگستری ها به منظور اخذ مجوز دریافت جنین و انجام سیکل درمانی بیماران متقاضی، متاسفانه این اقدامات صرفا جنبه تشریفاتی داشته و مراکز مجاز تخصصی با تفسیر موسع از مقررات موجود و استفاده از لفظ عام اهدای جنین و قیاس از شرایط و ضوابط ناقص قانون فعلی و بدون توجه به موضوعات شرعی و قانونی تلقیح مصنوعی در انواع مختلف مسئله، مبادرت به اهدا، انتقال و بعضا معرفی رحم جایگزین به متقاضیان و درمان آنان می کنند. از آنجا که ناباروری زوجین علت عمده وضع این قانون است ـ که در این مقاله، قانون اهدا می نامیم ـ عملا درمان این بیماری باعث ایجاد رویه ای غلط و انجام اعمال متناقض با شرع و قانون توسط مراکز مجاز تخصصی در این زمینه شده است؛ ازاین رو برای اقناع ضرورت و فوریت در اصلاح و الحاق موادی به قانون مزبور، در این مقاله سعی شده، ابتدا واژگانی را که در قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور آمده و بعضا تفاسیر و ارتکاذات ذهنی زیادی را به همراه داشته، بررسی شود و صرف نظر از پذیرش یا عدم پذیرش لقاح مصنوعی در انواع مختلف مسئله، تلقیح مصنوعی، انتقال جنین و گامت و روش های کمک باروری را به طور مختصر تبیین و با ارائه پیشنهادهایی نواقص و کاستی های قانون اهدا و آیین نامه آن را ذکر و راهکارهایی نیز جهت تکمیل و تصحیح مقررات مربوطه ارائه کنیم.
Although passing 10 years from the approval of the womb donation act to infertile spouses and its executive by-law، and with attention to the increase in the demands and numerous references of infertile spouses to the lawful centers and the justices to take the permit for getting womb and doing the curative periods of the applicant sicknesses، unfortunately، these measures are merely ritualistic، and the lawful specialized centers proceed donation، transfer، and sometimes introduce substitute womb to the applicants and cure them by perfect interpretation from available laws and by the use of common term of womb donation and with comparison to deficient stipulations of the present law and without attention to the religious matters and the artificial insemination law in different kinds of issue. The infertility of spouses has been the main reason for enacting the described law –hereafter، the donation act-، but the cure of these sicknesses practically has been caused a wrong procedure and also doing inconsistent acts with religion and rules by lawful specialized centers in this regard. Therefore، it is necessary to improve and attach some articles to the said act. In this regard، this research has attempted during three chapters; firstly، investigate the terms of donation act to infertile spouses which sometimes have had different subjective interpretations and deduction. Secondly، artificial insemination، womb transfer، gamete and co-infertility methods have been explicated briefly asaid from acceptance or unacceptance of the artificial insemination in different kinds of issues. Finally، some suggestions have been presented in order to name the flaws of the donation act and to present solutions for completing and correcting the related rules and regulations.
ملخص الجهاز:
قابل تحلیل و بررسی است لذا صرف نظر از ورود به بحث اثبات یا ثبوت موضوع مسئله و اصول و قواعد مربوط به اهدا یا اخذ جنین و گامت ، علاوه بر ارائه تعاریف و بررسی واژگان اساسی و قیود اصلی قانون موصوف ، ضروریات اصلاح یا الحاق مواردی را با ذکر نواقص و کاستیهای قوانین و مقررات فعلی در این مقاله بیان و وظایف و انواع مختلف روش های مجاز و غیرمجاز آن ـ که تا این زمان بدین صورت تحقیقی در این زمینه صورت نگرفته ـ تشریح و ضمن ارائه پیشنهادهای اصلاحی در کلیه مباحث ، سعی در تبیین لزوم مسائل مربوطه شده است .
با این وجود قانونگذار در قانون اهدا، جهت تقاضا و دریافت جنین توسط زوجین نابارور، اهداگیرنده را مقید به داشتن شرایطی دیگر نیز نموده لکن پیشنهادهای این بند به صورت ضرورت های اصلاح آورده شده که : اولا، با توجه به اینکه اهدا و اخذ گامت یا تقاضای رحم جایگزین در قانون اهداء مطرح نشده و مراکز مجاز تخصصی این نوع موارد را انجام و حتی تبلیغات و مشاوره های درمانی خود را در تمام شقوق روش های تلقیح مصنوعی اعمال میکنند؛ درخصوص پذیرش اخذ و اهدای گامت و اعتبار بخشیدن به رحم شخص ثالث تحت عنوان رحم جایگزین ، به صراحت تعیین تکلیف شود.