خلاصة:
هدف این مقاله بحث در مورد آموزش اقتصاد خرد با رویکرد بومی سازی و نوینسازی است. از آنجا که علم اقتصاد دایما در تحول و پیشرفت است، تحقق این هدف الزاما مستلزم نوینسازی مستمر است. بنابراین، تدریس اقتصاد با رویکرد بومیسازی و نوینسازی ضرورتی اجتنابناپذیر است. بومیسازی اقتصاد در هر جامعه، مستلزم توجه محوری به ساختار، شرایط و واقعیتهای اقتصادی و توجه به ارزشهای آن جامعه است. این الزام در جوامع اسلامی، در عمل، به مفهوم لزوم تدریس اقتصاد با رویکرد اسلامی است. موفقیت در این امر مستلزم وجود اقتصاددانان اسلامشناس با سابقه تدریس و تحقیق کافی و موثر و تدوین متون و مواد درسی مناسب و کافی است. بر اساس نتایج این مطالعه، تدریس باید با بررسی و نقد مفهوم انسان اقتصادی آغاز گردد؛ سپس، برخی از ملاحظات روششناختی مورد بررسی قرارگیرد. در این زمینه، لازم است که نظریات علمی به عنوان مجموعهای از گزارههای تبیینکننده روابط علّی پدیده ها شامل پیشفرضها، گزاره های ارزشی و گزارههای توصیفی معرفی شوند. باورهای دینی و ارزشهای اخلاقی در ساختار پیشفرضها و تکوین نظریات علمی کاملا موثر هستند. همچنین، باید روش تفکر اقتصادی و شیوه به کارگیری رویکردهای خلاق آموزش داده شود و از ترویج صرف نظریه های اقتصادی احتراز گردد. نباید به پیش فرضها و رویکردهای تحلیلی مسلط، ندانسته اعتباری ایدئولوژیک بخشید و بدون تامل آنها را پذیرفت و ترویج داد. برخلاف ادعای مسلط در ادبیات اقتصادی، رفتار واقعی انسان بهشدت تحتتاثیر ملاحظات اخلاقی و برگرفته از مجموعه بسیار غنی از ارزشها و ترجیحات است. شواهد تجربی نیز نشاندادهاست که در جوامع پیشرفته ای مانند امریکا، آلمان، روسیه و جوامعی مانند قبایل کوچروی اندونزی، رفتار مردم بر مبنای خودخواهی نیست. در شرایط موجود، با توجه به اقبال نسبی به رویکردهای اخلاقمدارانه و دینی به اقتصاد و تقاضای روزافزون جوامع اسلامی برای تدوین و تدریس اقتصاد با رویکرد اسلامی، باید تلاش موثر کرد تا متون اقتصادی با رویکردی اسلامی تدوین شود. در این ارتباط، تنظیم و ارائه سرفصلهای دروس اقتصاد، بهویژه اقتصاد خرد، با رویکرد اسلامی برای تدریس در رشته اقتصاد در مقاطع کارشناسی و بالاتر بسیار مهم و لازم می نماید.
The aim of this study is to discuss the method of teaching economics with a localization and modernization approach. Since the field of economics is constantly evolving and progressing، achieving this goal requires continuous modernization. Therefore، teaching economics with localization and modernization approach is inevitable. The localization of economics in all societies requires much attention to the structure، conditions and realities of the economy as well as the norms and values of the societies. In Islamic societies، such requirement means that economics has to be thought with an Islamic approach. The key to succeed in this matter is the availability of economists who are well aware of Islamic economics with great experiences in teaching and conducting research and also the availability of relevant materials and textbooks in this field. According to the findings of the study، the first step in teaching economics is to begin with critical evaluation of the concept of economic man and to continue with investigation of some methodological considerations. To this end، it is need the scientific theories should be considered as a set of explanatory propositions explaining the causal relationship between the variables involved. These propositions consist of presumptions، normative propositions and positive propositions. Religious beliefs and moral values are highly effective in structuring the presumptions and creating and developing the scientific theories. The study indicates that the education system should give a great priority to the way of thinking about economics and using creative approaches. Likewise، blind promotion of economic theories should be avoided. We should not give any ideological importance to the presumptions and the dominant analytical approaches، and one must avoid acceptance of these presumptions and theories without adequate attention. Unlike the dominant claim in the economic literature، the actual behavior of people is severely affected by moral considerations and consists of a very rich set of values and moral preferences. The empirical evidence shows that in developed societies like the United States، Germany and Russia، as well as communities such as migrating tribes of Indonesian، people’s behavior is not based on selfishness. In the present time، people show significant interest in moral and religious approaches، and the Islamic societies are faced with high demand for providing Islamic economic texts and teaching economics with Islamic approach. To this end، it is necessary to arrange and draw up economic courses with an Islamic approach for undergraduate and higher levels، particularly as regards microeconomics.
ملخص الجهاز:
در شرایط موجود، با توجه به اقبال نسبی به رویکردهای اخلاق مدارانه و دینی بـه اقتصاد و تقاضای روزافزون جوامع اسلامی بـرای تـدوین و تـدریس اقتصـاد بـا رویکرد اسلامی ، باید تلاش مؤثر کرد تا متـون اقتصـادی بـا رویکـردی اسـلامی تدوین شود.
بایـد به بررسی پیش فرض های اصلی نظریه های اقتصادی و الزامات این پیش فرض ها پرداخت و با توجه به نظر اسلام و با کمک اقتصاد اجتماعی و اقتصاد اخلاقی ایـن پـیش فـرض هـا را مورد ارزیابی و بازنگری قرارداد، به گونه ای که پیش فرض هایی همچون مفهوم انسان عاقل اقتصادی ، رفتار خودخواهانه (Selfish) و رویکرد حداکثرسـازی بـر اسـاس طبیعـت علـم اقتصاد به عنوان یک علم اجتماعی (نه منحصرا اقتصاد بازار) که مسـتلزم توجـه جـدی بـه اهداف جامعه ، از جمله ارضای نیازهای عمومی است ، تعدیل شوند.
برای اینکه در شرایط موجود با توجه به اقبال نسبی بـه رویکردهـای اخـلاق مدارانـه و دینی به اقتصاد و تقاضای روزافزون جوامع اسـلامی بـرای تـدوین و تـدریس اقتصـاد بـا رویکرد اسلامی ، باید تلاش مؤثر کرد که متون اقتصادی با رویکردی اسلامی تدوین شـود.
لازم است پیش فرض هـایی همچون مفهوم عقلانیت ، انسان اقتصادی ، رفتار خودخواهانه و رویکرد حداکثرسازی را بـا توجه به نظر اسلام و با کمک اقتصاد اجتماعی و اقتصاد اخلاقی مـورد بـازنگری و تعـدیل قرارداد.