خلاصة:
شگرد باورپذیری اولین شرط روایت در ادبیات داستانی است. از آنجا که رئالیسم جادویی یک شیوة روایی برای نقل حوادث جادویی، خارقالعاده، فراواقعی، غلوآمیز و شگفت است، طبیعی است که برترین شگرد(Device) برای آن، باورپذیری یا منطق روایت باشد. آنچه این جریان ادبی را به صورت یک شیوة روایی مستقل درآورده، از جمله، نگرشی متفاوت به عنصر «زاویة دید» و تبدیل آن به «تکنیک باورپذیری» بوده است. باوراندن ماوراء طبیعت، برترین کارکرد رئالیسم جادویی است که باید مورد توجه مروّجان مفاهیم پیچیدهای چون فلسفه، عرفان و الهیات در ادبیات داستانی قرار گیرد. رسیدن به این هدف ممکن نیست جز با مطالعة آثارِ بزرگانِ این شیوة روایی با تکیه بر شناخت هوشمندیهای ایشان در نحوة همنشانی واقعیت و فراواقعیت و دستیابی به یک واقعگرایی(رئالیسمِ) بومی. در این نوشتار نمونههایی از به کارگیری شگرد باورپذیری بخصوص در آثار برترین نویسندة رئالیسم جادویی یعنی گابریل گارسیا مارکز بازشناسی شده است. استخراج دوازده مورد از مهارتهای باورپذیری نزد مارکز همراه با تبیین و تشریح نحوة به کارگیری آنها به صورت کاربردی مهمترین دستاورد این پژوهش است.
ملخص الجهاز:
"باید برای بینظمیهای حاصل از گسست واقعیت، نظم خاصی را تعریف نمود و این ممکن نیست جز با استفاده از یا منطق پوچی(پوچی، عبثنمایی یا عبث بودن)(1) طبق اصل «نظم در بینظمی» در رئالیسم جادویی، اگر نویسنده نتواند گسست علی معلولی، پوچی و بینظمی حاصل از آن را مدیریت کند و به صورت یک منطق داستانی ارائه دهد، توفیقی در باورپذیری نخواهد داشت.
مارکز از طریق نشان دادن تصاویری واضح از باورهای این مردم، اوج باور خود را به این تصاویر نشان داده، به خواننده نیز یاد میدهد که مردم در چنین جوامعی چگونه میتوانند با این باورها کنار بیایند و زندگی خودشان را داشته باشند؛ چون پذیرش یا عدم پذیرش آنها در حضور و تأثیر آن پدیدة جادویی نقشی ندارد.
یکی دیگر از رازهای موفقیت مارکز در صد سال تنهایی آن بود که نه تنها مکان خاص داستان خود را آفرید(ماکوندو) بلکه در کتابش زمان خاصی را هم بازنمایی و تعریف کرد تا توجیهگر حوادث جادویی داستان باشد.
انتخاب زاویه دید دانای کل و استفادة درست و به هنگام از لحن(Tone) به گونهای که خواننده احساس کند آنچه میخواند برابر با حقیقت است، و نیز محدودیت صحنه به زمانی بسیار دور و مکانی کوچک و محدود، به نویسنده این امکان را میدهد که حوادث جادویی را قابل توجیهتر جلوه دهد."