سازوکار عملیاتی بانکداری مشارکت در سود و زیان (معرفی ابزارهای مالی گواهی مشارکت و گواهی پذیره با کارائی بین‌المللی) مقالة

علیرغم توجه بانکداران به شیوه بانکداری مشارکت در سود و زیان با گذشت قریب به نیم قرن از طرح اجرای این نوع بانکداری در قالب بانکداری نوین هنوز امکان اجرایی شدن آن فراهم نیامده است . تعاریف متنوع از ربا، سازوکارهای عملیاتی، نظارتی و مدیریتی مناسب برای بانکداری مشارکت در سود و زیان از جمله عواملی هستند که به (PLS) اجازه نداد تا این شیوه از بانکداری عملی شود .در این مقاله الگوی اجرایی بانکداری مشارکت در سودو زیان ارائه می گردد که بتواند بر مشکلات فوق فائق آید .در این نوع از بانک ، اساس تعیین نرخ بهره تسهیلات بانکی نرخ بازدهی بخش حقیقی اقتصاد میباشد و بانک بعنوان واسطه وجوه با دریافت حق العمل و در مقام وکیل و یا عامل سپرده گذارکارمزد متعلقه را دریافت و منابع مالی وی را در طرحهای مختلف سرمایه گذاری می نماید و بر ریز فعالیتهای مجری نظارت مینماید. بازدهی ناشی از سرمایه گذاری به صورت سود و یا زیان به صاحبان منابع پولی یعنی سپرده گذاران منتقل می شود. در این شیوه امین به نمایندگی از طرف بانک PLS واحدی است که امور نظارتی فرآیند مشارکت در سود و زیان درخصوص حسن اجرای طرح ، کنترل عملیات اجرایی در مقایسه با برنامه های اعلام شده ، نحوه تخصیص منابع وچگونگی مصرف بهینه آنها و رسیدگی صورتهای مالی را بعهده دارد. در بانکداری مشارکت در سود و زیان ابزارها و ابداعات مالی بدیعی، نظیر گواهی مشارکت برای طرح های پایان پذیرو گواهی پذیره برای طر حهای پایان ناپذیر استفاده خواهد شد .بازار ثانویه معاملات گواهی ها و طراحی سبد گواهی مشارکت و خدمات بیمه ای متنوع در فعال نمودن و افزایش کارایی بازارهای جدید تاسیس شده نقش مهمی ایجاد خواهد کرد. کلیه عملیات بر اساس دستورالعملهای تدوین شده صورت خواهد گرفت .ساختار و تشکیلات بانکداری مشارکت نیز با توجه به تعاریف فوق در قالب کمیته ها و واحدها و ادارات لازم تحلیل و سازماندهی شده اند.

Despite the attention of bankers to Profit and Loss Sharing (also called PLS or "participatory") banking method with the passage of nearly half a century of the design of this type of banking in the form of modern banking, the way has not been paved for the implementation of this type of banking yet. Various definitions of usury, and the appropriate operational, monitoring and management mechanisms needed for PLS banking are among the factors that did not allow the PLS banking to be operationalized. This paper offers the PLS implementation model so that we can overcome the above-mentioned problems. Determining the bank loan interest rate in this type of banking is the rate of return of the real sector of economy, and the bank receives the banking fees as the intermediary or attorney or depositor's agent, invests the depositor's financial resources in various projects and monitors the executor's activities. Return of investment for profit or loss is transferred to the owners of monetary resources, i.e. depositors. In this banking method, there is a unit which is responsible for monitoring the PLS process regarding proper implementation of the project, controlling the executive operations of the announced plans, determining how to allocate the resources and how to make optimum use of them, and dealing with financial statements. In the PLS banking, new and innovative financial instruments and innovations such as certificates of participation for ending projects and underwriting certificates for endless projects are used. Secondary market of certificate transactions and participation certificate basket design and diversified insurance services will play an important part in activating and increasing the efficiency of the newly established markets. All operations will be performed based on the formulated guidelines. The participatory banking structure will also be analyzed and organized with regard to the aforementioned definitions in the form of committees, units and administrations.

"عامل و نوع ارتباطات در بانک PLS دریک طرح ، صرفنظر از اینکه بانک PLS رابط میان ارکان اصلی بانکداری دولتی و یا خصوصی باشد اساس تعیین نرخ بهره تسهیلات بانکی نرخ بازدهی بخش حقیقی اقتصاد میباشد و بانک بعنوان واسطه وجوه با دریافت حق العمل کاری و در مقام وکیل و یا عامل کارمزد مربوطه را دریافت نموده و تمامی بازدهی ناشی از امور سرمایه گذاری چه به صورت سود و یا زیان به صاحبان منابع پولی یعنی سپرده گذار منتقل میشود. 6 جدول ١: ساختار محصولات مشارکت در سود و زیان محصول زمان تسویه سود/زیان نوع عقد پوششهای ما لی(جعاله ، وکالت ، صلح ) ویژگی گواهی مشارکت ، گواهی پذیره طرح خاص (پایان پذیر)اتمام وفروش طرح بیمه بخشی ازسرمایه طرحو استفاده ازبیمه هایمسئولیت ، مهندسی، حوادثبی نام بودن قابل انتقال به غیر در بازار ثانویه امکان خرید و فروش و انتقال از طریق اینترنت /باجه بانک / بازار بورس بصورت مکانیزه و طی تشریفات خاص اخذ کارمزد از طرفین معامله بصورت مکانیزه تعیین قیمت برحسب مکانیزم عرضه و تقاضا امکان تبدیل گواهی مشارکت به سهام در مورد طرح های پایان ناپذیرتسویه قطعی با آخرین مالک گواهی مشارکت مشتریان محصولات اعم از بخش خصوصی یا دولتی و شخصیت حقیقی یا حقوقی بسته ای ازطرح ها(پایان پذیر) اتمام وفروش طرح سود و زیان PLSشعبه پایان سال مالی طرح های پایان ناپذیر زمان بهره برداری محصولات و خدمات بانکداری PLS (PLS) به دو نوع محصولات و خدمات طراحی شده در بانکداری مشارکت در سود و زیان پایان پذیر و پایان ناپذیر به شرح ذیل قابل تفکیک می باشد ."