خلاصة:
هوش معنوی، کاربرد معنویّت برای پاسخگویی به نیازهای ذهنی و پرسشهای بنیادین هستیشناسانه است که بر پایة عقاید دینی بهکار گرفته میشود و نقش اساسی در تأمین سلامت روانی و هدفمند کردن زندگی دارد. اگرچه در پژوهشهای انجام گرفته در حوزة هوش معنوی به گروه سنّی بزرگسالان توجه فراوانی شدهاست، میتوان این نوع از هوش را با توجه به آموزههای قرآنی در کودکان نهادینه کرد. یکی از روشهای این امر، بهرهگیری از شعر است. در پژوهش حاضر که به شیوة تحلیلی ـ توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانهای انجام گرفتهاست، به بررسی هوش معنوی کودکان بر اساس شعر و مبتنی بر آموزههای قرآنی پرداخته میشود. به همین منظور، مؤلفههای هوش معنوی در شعر کودک واکاوی، و با استناد به آیههای قرآنی، کارکرد آن بررسی شدهاست. کاربرد هوش معنوی در شعر کودک باعث میشود که فضایل اخلاقی در کودکان پرورش یابد و او پاسخی متناسب با درک خود، نسبت به خدا و هستی بیابد و با اعتقاد به خدای آفریننده، در برابر سختیها بردبار باشد. مؤلفههای هوش معنوی در شعر کودک، منطبق با آموزههای قرآنی و با کارکرد تعلیمی است. از این رو، رهاورد وحی الهی برای پرورش روح کودک و تعالی بخشیدن به او برای شکوفایی، قابلیت و تواناییها در درک امور فرامادی است.
ملخص الجهاز:
ir دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران پیام فروغیراد دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران (تاریخ دریافت: 28/11/1395؛ تاریخ پذیرش: 20/06/1396) چکیده هوش معنوی، کاربرد معنویت برای پاسخگویی به نیازهای ذهنی و پرسشهای بنیادین هستیشناسانه است که بر پایة عقاید دینی بهکار گرفته میشود و نقش اساسی در تأمین سلامت روانی و هدفمند کردن زندگی دارد.
کاربرد هوش معنوی در شعر کودک باعث میشود که فضایل اخلاقی در کودکان پرورش یابد و او پاسخی متناسب با درک خود، نسبت به خدا و هستی بیابد و با اعتقاد به خدای آفریننده، در برابر سختیها بردبار باشد.
بنابراین، شعر از مهمترین ابزارهای تقویت هوش معنوی مبتنی بر آموزههای قرآنی در کودک است که علاوه بر پاسخدهی به پرسشهای معنوی کودک، با روشی غیرمستقیم مفاهیم معنوی را به او آموزش میدهد.
2ـ روششناسی پژوهش این مطالعه بر اساس روش توصیفیـ تحلیلی انجام گرفتهاست و برای دستیابی به هدف تحقیق، اطلاعات مورد نیاز پس از مراجعه به محتوای منابع و مآخذ مرتبط با موضوع تحقیق که در قالب کتاب و مقالات علمی انتشار یافته بودند، با روش سندکاوی فیشبرداری شدهاست و آنگاه مؤلفههای هوش معنوی در شعر کودک استخراج، و بر اساس آموزههای قرآنی شدهاست.
مهربانی از دیگر فضایل اخلاقی است که در شعر کودک با طبیعت پیوند دارد، به این دلیل که کودکان با طبیعت ارتباط عاطفی دارند: «خورشید گرم و خوب است خورشید مهربان است زیرا که مثل مادر در فکر دیگران است...