خلاصة:
تعلل تحصیلی پدیده ای شایع در میان دانشجویان است و پیشگیری از آن از دغدغه های اصلی متولیان تعلیم و تربیت محسوب می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش پنج عامل بزرگ شخصیت و جهتگیری هدف در تبیین تعلل تحصیلی انجام شد. روش پژوهش توصیفی– همبستگی و جامعه آن کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور بیرجند بودند که 330 نفر از آنها با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس تعلل تحصیلی لی، پرسشنامه پنج عاملی شخصیت (BFI) و مقیاس جهتگیری هدف الیوت و مک گریگور جمع آوری و در دو سطح آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف استاندارد و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان و تحلیل واریانس چندمتغیره تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که میان پنج عامل شخصیت و چهار نوع جهتگیری هدف با تعلل تحصیلی روابط معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد شخصیت و جهتگیری هدف، تعلل تحصیلی را به صورت معنادار پیش بینی می کنند. همچنین نتایج حاکی از آن بود که جهتگیری هدف 62 درصد و پنج عامل شخصیت 95 درصد از تغییرات تعلل تحصیلی دانشجویان را پیش بینی می کنند. به علاوه، تفاوت معناداری برحسب جنسیت میان متغیرهای مورد بررسی به دست نیامد. به طورکلی، می توان نتیجه گرفت که میان پنج عامل شخصیت و جهتگیری هدف با تعلل تحصیلی رابطه وجود دارد و شخصیت و جهتگیری هدف پیش بین های معناداری برای تعلل تحصیلی هستند.
ملخص الجهاز:
"این پنج حیطه عبارت اند از: رواننژندی در مقابل ثبات هیجانی ، برونگرایی در مقابل درونگرایی ٩، گشودگی تجربه در مقابل بسته بودن آن ١٠، سازگاری در مقابل دگرستیزی ١١ و وظیفه مداری ١٢در مقابل نبود جهتگیری یا مسامحه کاری ;٢٠١٠ ,Mohammadzade) (٢٠١٢ ,Radfar &Zabih Zade, Nejati, Maleki, Darvishi lord .
واتسون (٢٠٠١ ,Watson) و فلت ، استینتون، هویت ، شری و لی ,Flett, Stainton, Hewitt) (٢٠١٢ ,Lay &Sherry در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که تعلل با رواننژندی رابطه مثبت و معنادار و با وظیفه مداری رابطه منفی و معنادار دارد.
سئو (٢٠٠٩ ,Seo) و جوکار و دلاورپور (٢٠٠٧ ,Delavarpoor &Jowkar ) نیز در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که جهتگیری هدف تسلطی - رویکردی با تعلل رابطه منفی و جهتگیری هدف تسلطی - اجتنابی و عملکردی- اجتنابی با تعلل رابطه مثبت دارند.
از سوی دیگر، یکی از خصوصیات بارز افراد تعلل ورز ترس از موفق نبودن است (٢٠٠٧ ,Duru &Balkis ) و لذا، بین جهتگیری تسلطی - اجتنابی و تعلل تحصیلی رابطه مثبت وجود دارد (٢٠٠٣ ,Wolters).
از نظر این افراد شایستگی معادل با کسب نمرات بالاتر است ، درحالی که افراد تعلل ورز به دلیل اعتمادبه نفس پایین و مدیریت نکردن زمان ، به دنبال کسب نمرات بالا نیستند (٢٠٠٠ ,Tangney &Fee ) و اصولا به هدف مدنظر خود دست نمییابند؛ بنابراین ، بین جهتگیری عملکردی - رویکردی و تعلل تحصیلی رابطه منفی وجود دارد."