خلاصة:
اگر شخصی به حج وصیت کند و یکسوم اموالش برای ادای حج کافی نباشد، بقیة هزینههای حج را از کجا تأمین کند؛ از اصل ترکة میت یا از ثُلث اموال او؟ در صورت برداشت از ثلث مال، نیازمند اجازه از وارثان میت نیز هست. در این مقاله سعی بر این است که با واکاوی ادلة این باب، نظر درخور توجهی ارائه گردد و به این پرسش پاسخ داده شود که: وصیت به انواع حج؛ از حیث استحباب، وجوب و نذری بودن، چه تفاوتهایی در نحوة این محاسبه در پی خواهد داشت؟ ازاینرو، در این بحث، با نگاهی تحلیلی به بررسی و نقد تفصیلی ادله پرداخته شده و حاصلش این است که در وصیت به انجام حجةالاسلام بهطور مطلق، بدون اینکه پرداخت از ثلث مال قید شود، پرداخت هزینه از اصل ترکه خواهد بود. اما پرداخت هزینه ادای حج نذری و مستحبی، بر خلاف حج واجب، از اصل ترکه نیست؛ بلکه از ثلث اموال پرداخت میشود.
ملخص الجهاز:
در اين مقاله سعي بر اين است که با واکاوي ادلة اين باب، نظر درخور توجهيارائه گردد و به اين پرسش پاسخ داده شود که: وصيت به انواع حج؛ از حيث استحباب، وجوب و نذري بودن، چه تفاوتهايي در نحوة اين محاسبه در پي خواهد داشت؟ ازاينرو، در این بحث، با نگاهي تحليلي به بررسي و نقد تفصيلي ادله پرداخته شده و حاصلش اين است که در وصيت به انجام حجةالاسلام بهطور مطلق، بدون اينکه پرداخت از ثلث مال قيد شود، پرداخت هزينه از اصل ترکه خواهد بود.
امام صادق7 فرمودند: «اگر صَرُوره (حج واجب) باشد، هزينة ادای حج از همة اموال خواهد بود که اين حج به منزلة ديون اين شخص است و اگر حج مستحب بود، از ثلث مال پرداخت ميشود.
2 ج) محمد بن علي بن حسين از امام صادق7 چنين نقل ميکند: از امام صادق7 در مورد مردي که به حج وصيت کرده بود سؤال شد و امام در پاسخ فرمودند: «اگر صَرُوره (حج واجب) باشد، هزينة ادای حج از همة اموال خواهد بود، براي اينکه اين حج جزو ديون شخص است و اگر حج مستحب بود، از ثلث مال پرداخت ميشود.
1 در روايت اول که صحيحه است، امام محمد باقر7 در پاسخ به سؤال در مورد شخصي که حج واجب به گردنش بود و با اين حال نذر کرد مردي را به حج ببرد، ولي از دنيا رفت و حج واجب خود و حج نذري را انجام نداد، فرمودند: «اگر مالي از او باقي مانده، از طرف او حج واجب انجام دهد و از اصل مال بپردازد و از ثلث مالش، برای حج نذري که کرده هزينه کند و اگر مالش فقط به اندازة حج واجب بود، تمام مالش را بدهند و حج واجب را بهجا آورند و وليّ او حج نذري را بهجا آورد و اين حج واجب همانند دَين است.