مطالعه عوامل موثر بر پیامدهای فرهنگی آپارتمان نشینی در ایران (با تاکید بر کلانشهر تهران) افتتاحية

پژوهش حاضر برای شناخت عوامل موثر بر پیامدهای فرهنگی آپارمان نشینی در کلانشهر تهران انجام گرفته است. در بخش مبانی نظری، دیدگاه های مهم ترین صاحبنظران مکاتب مختلف مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته و از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه، که با استفاده از طیف لیکرت تدوین گردید، استفاده شد. از تعداد430 پرسشنامه توزیع شده، 386 نفرپاسخنامه خود را عودت دادند. برای تحلیل یافته ها از نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای مستقلی همچون محدودیت فضا- مکان، نوع معماری بر «کاهش کارکردهای نهاد خانواده آپارتمان نشین»، اشراف پنجره خانه های آپارتمان نشین بر خانه های همسایه و مجاور بر «افزایش روابط اجتماعی خارج از عرف»، افزایش سابقه آپارتمان نشینی بر 4تغییر و تحول «سبک و شیوه زندگی از سنتی به زندگی مدرن»، محدودیت های فضا (متراژ) و تنوع قومیتی و فرهنگی بر «کاهش روابط همسایگی»، تاخیر در ازدواج، کاهش تعداد فرزندان، افزایش تحصیلات، مالکیت ملک، افزایش تراکم جمعیتی و خانواده، همگی بر «کاهش روح دینی در زندگی آپارتمان نشینی»، و مالکیت ملک، تراکم جمعیت و افزایش تعداد بلوک های آپارتمانی بر «کاهش روحیه مشارکت مدنی و مذهبی»، دارای تاثیر مستقیم و معنادار بودند. تاثیر متغیرهای مستقلی چون افزایش سوابق آپارتمان نشینی و معماری مدرن نیز بر «رعایت حقوق شهروندی» مستقیم و معنادار بود و اکثر ساکنان بر رعایت حقوق شهروندی تاکید داشتند. 89 درصد ساکنان آپارتمان نشین نیز از «امنیت زندگی آپارتمان نشینی احساس امنیت خاطر و رضایت» داشتند.

لذا این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال اساسی و سؤالات فرعی زیر بوده است ؛ سؤالات فرعی ١ – آیا میان زندگی آپارتمان نشینی و چالش های کارکردی خانواده ، رابطه وجود دارد؟ ٢ – آیا میان زندگی آپارتمان نشینی و روابط خارج از عرف جامعه ، رابطه وجود دارد ؟ ٣ – آیا میان زندگی آپارتمان نشینی و سبک و شیوه زندگی آپارتمان نشینان ، رابطه وجود دارد؟ ٤ – آیا میان زندگی آپارتمان نشینی و روح دینی در زندگی، رابطه وجود دارد؟ ٥ – آیا میان زندگی آپارتمان نشینی و میزان مشارکت مدنی و مذهبی، رابطه وجود دارد؟ ٦ – آیا میان زندگی آپارتمان نشینی و میزان روابط همسایگی، رابطه وجود دارد؟ ٧ – آیا میان زندگی آپارتمان نشینی و کاهش رعایت حقوق شهروندی، رابطه وجود دارد؟ ٨ – آیا میان زندگی آپارتمان نشینی و پیامدهای امنیتی و اجتماعی، رابطه وجود دارد؟ ماهیت و چیستی فرهنگ فرهنگ ، از جنس «فهم » است ، یعنی «فهم مشترک» جمع کثیری از افراد انسانی در یک اجتماع معین . همانطور که ملاحظه میگردد در این تحقیق «پیامدهای فرهنگی زندگی آپارتمان نشینی» به عنوان متغیر وابسته است که با توجه به سؤالات تحقیق ، دارای هشت بعد، شامل چالش های کارکردی خانواده ، روابط خارج از عرف اجتماعی، سبک و شیوه زندگی، کمرنگ شدن روح دینی در زندگی، کاهش مشارکت مدنی و مذهبی ، کاهش روابط همسایگی، کاهش رعایت حقوق شهروندی و پیامدهای امنیتی و اجتماعی میباشند که از ادبیات و مبانی نظری پژوهش برگرفته شده اند.