خلاصة:
ادبیات تطبیقی و مقابلهای به رغم عمر کوتاه خود در مشرق زمین، در سالهای اخیر رونق چشمگیری در حوزه نقد ادبی یافته است. امروزه با شکلگیری فضاهای دانشگاهی، تحقیقات جامع و دقیقی راجع به ماهیت نقد و انواع آن صورت گرفته است. کتابها و مقالات متعددی در این باره نوشته شده و به اقتضای آن در جهت مصداقیابی، آثار بسیاری از شاعران مورد توجه موشکافانه قرار گرفته است. امروزه نگاههای پژوهشگرانه بیشتر معطوف به یافتن وجوه تشابه بین آثار ادبی خلقشده در زوایای جهان ادبیات است. در همین راستا پژوهشهای ارزشمندی به صورت تطبیقی و مقابلهای صورت گرفته است. جستار پیش رو با التفات به نظریات متعدد در باب نقد، به مقابله شعر نسیم شمال، شاعر عصر مشروطه و احمد مطر شاعر برجسته عراقی پرداخته است. از آنجا که هر دو شاعر با بکارگیری شیوههای مختلف طنز اعم از کنایه، تعریض، تلویح، نقیضهگویی و ... زبان به انتقاد علیه ناملایمیهای روزگار خود باز کردهاند و شعر خود را صرف پرده برداشتن از ماهیت ظالمانه صاحبان و غاصبان قدرت نمودهاند. کاری که برای هر دو شاعر به قیمت تحمل شکنجههای فراوانی تمام شده است. سعی شده مشترکات این دو مورد توجه و تحلیل قرار گیرد و راهکارهای هر دو در جهت مبارزه علیه استبداد و خودکامگی اربابان مورد نظر واقع گردد.
ملخص الجهاز:
٣١- ٥٦ مقايسه مقابله اي مضامين اجتماعي سخريه در شعر أحمد مطر و نسيم شمال * تاريخ دريافت : ٩٦/١٢/١٥ محسن خدامي تاريخ پذيرش : ٩٧/٢/١٧ محمد جنتيفر ** چکيده ادبيات تطبيقي و مقابله اي به رغم عمر کوتاه خود در مشرق زمين ، در سـال هـاي اخيـر رونق چشمگيري در حـوزه نقـد ادبـي يافتـه اسـت .
مقايسه مقابله اي مضامين اجتماعي سخريه در شعر أحمد مطر و نسيم شمال / ٤٣ مـا زارعـين مظلـوم هـر روز در بلايـيم گاهي به جنگ ارباب گه دسـت کدخـداييم پيغمبـــر مکـــرم آن هوشـــمند بـــارع فرمــود حاصــل زرع باشــد حــلال زارع يعني ز زارعين است محصول اين مزارع اي دشــمن پيمبــر بــزن بــلا نبينــي (همان :٢٢٧) احمد مطر نيز که خود شاهد رنج ها ودشواريهاي زندگي فقيرانه مردم سرزمين خـود است نميتواند اين رنج ها را ناديده بگيرد چنانکه از فحواي کـلام و لحـن گزنـده زبـان او آشکار است ، مقصودش را همواره تعمدا با طنزي کنايه آميز بيان ميدارد: نحن لسنا فقرا بلغت ثروتنا مليون فقر وغدا الفقر لدي امثالنا وصفا جديدا للثراء (مطر، ٤٧٦:٢٠٠١) - ما تهيدست نيستيم / ثروت ما به نزديک ميليون ها فقر رسيده اسـت / فقـر در نـزد مردمي چون ما توصيف تازه اي است از ثروتمندي در شعر زير شاعر علاوه بـر انتقـاد نسـبت بـه فضـاي فقـرزده جامعـه ، سياسـت هـاي استعماري حکام کشور را مورد اعتراض قرارميدهد.
مقايسه مقابله اي مضامين اجتماعي سخريه در شعر أحمد مطر و نسيم شمال / ٥٥ عز الدين ، يوسف .