خلاصة:
این پژوهش، تلاشیاست در ادامه مسیر حرکت اندیشمندان اسلامی به منظور ارائه الگویی از سازمان ارزشبنیان با رویکرد اسلامی. در این پژوهش با توجه به کیفیت منابع از روش آمیخته کمّی ـ کیفی دلفی به همراه تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. ابتدا با مروری بر پژوهشهای پیشین و مصاحبههای اکتشافی، 360 شناسه اوّلیّه شناسایی و با دستهبندی و پالایش آنها نهایتا 68 شاخص اوّلیّه در قالب 22 مولفه استخراج شد. سپس به ارائه شاخصها و مولفههای پیشنهادی و نظرسنجی از 44 نفر از خبرگان در قالب شیوه دلفی اقدام گردید که با استفاده از روش گلوله برفی انتخاب شده بودند. پس از آن با تحلیل عاملی اکتشافی روی دادهها 9 بعد استخراج گردید. نهایتا، شاخصهای تعدیل شده، مولّفههای پیشنهادی و ابعاد استخراج شده به همراه بازخورد نتایج دور اول دوباره در اختیار خبرگان قرار گرفت که پس از جمع¬آوری نظر آنها، الگوی سازمان ارزشبنیان با رویکرد اسلامی شامل ابعاد 9 گانه رهبری مردمدار، فرهنگ توسعه پایدار، منابع انسانی عاطفی، راهبرد رشدمحور، تشکیلاتسازی اعتدالگرا، نظارت انعطافپذیر، واگذارگری، کنترل زیرساختی و تدیّن، طرّاحی شد. مهمترین پیشنهادهای این پژوهش به پژوهشهایی در زمینه کشف شاخصهای جدید و نیز طرّاحی ابزارهایی برای سنجش عملیّاتی شاخصهای سطح سازمانها و نیز بررسی امکان تعمیم یافتهها به دیگر انواع سازمان مربوط بوده است.
ملخص الجهاز:
نهایتا، شاخصهای تعدیل شده، مؤلفههای پیشنهادی و ابعاد استخراج شده به همراه بازخورد نتایج دور اول دوباره در اختیار خبرگان قرار گرفت که پس از جمعآوری نظر آنها، الگوی سازمان ارزشبنیان با رویکرد اسلامی شامل ابعاد 9 گانه رهبری مردمدار، فرهنگ توسعه پایدار، منابع انسانی عاطفی، راهبرد رشدمحور، تشکیلاتسازی اعتدالگرا، نظارت انعطافپذیر، واگذارگری، کنترل زیرساختی و تدین، طراحی شد.
در ادامه به نمونههایی از این دست پژوهشها اشاره میشود: هوگ و کوپر (2006) در کتاب خود با عنوان «مدیریت سازمانهای ارزشبنیان<FootNote No="1" Text="- Managng Value-Based Organizations"/>»، ابتدا به بیان معانی مختلف ارزش و انواع رویکردها در بحث سازمانها، و پس از آن به ارائه تعریفی جدید از سازمان ارزشبنیان پرداختهاند.
پس از استخراج شاخصهای اولیه از ادبیات موضوعی تحقیق و ارائه مؤلفههای پیشنهادی الگو و سنجش میزان تأثیر آنها در طراحی الگو از طریق گرفتن نظر خبرگان از طریق روش دلفی در دور اول به تحلیل عاملی اکتشافی به منظور استخراج ابعاد الگو پرداخته شد؛ سپس در مرحله دوم دلفی، تمامی شاخصها به همراه مؤلفهها و ابعاد استخراج شده برای بار دوم و البته به همراه ارائه بازخورد مرحله اول در اختیار خبرگان اعضای پنل قرار داده شد تا دوباره نظر کارشناسی خود را در مورد میزان تأثیر هر کدام از این موارد در طراحی الگوی سازمان ارزشبنیان با رویکرد اسلامی بیان کنند.
در گام بعدی این پژوهش از طریق تحلیل عاملی اکتشافی بر روی امتیازات مربوط به مؤلفههای الگو، به استخراج ابعاد الگوی سازمان ارزشبنیان با رویکرد اسلامی پرداخته شد تا در مرحله دوم شیوه دلفی به همراه شاخصهای تعدیل شده و مؤلفههای 22 گانه در معرض نظرسنجی دوباره خبرگان عضو پنل قرار گیرد.