خلاصة:
شناشیل، میراث ماندگار اقلیم گرم و مرطوب و یکی از گنجینه های فرهنگی ایرانیان محسوب می شود. در واقع
شناشیل ها ماحصل فرهنگ و طراحی اقلیمی منطقه می باشند که طی نسل ها بوجود آمده و در عراق و کشورهای
حاشیه خلیج پهناور فارس نیز رشد و توسعه یافته اند. پرداختن به موضوع شناشیل از دیدگاه معماری، علاوه بر
آشکار نمودن گوشه های مبهم روند تکنولوژی بومی در این سرزمین، خود می تواند بهانه ای برای پیشبرد توسعه
فرهنگی، اقتصادی به حساب آید. این پژوهش در پی آن است که به چند سوال پاسخ دهد و فرضیه هایی را که
دربارهٔ سابقه، فن ساخت و ویژگی عنصر بومی شناشیل را شناسایی کرده، تحلیل کند. سپس در هر بخش با تکیه
بر نگرش درون فرهنگی راه حلی برای بکارگیری آن در بناهای معاصر ایران ارائه شود. بر این اساس، سه معیار در
هندسه نظری، هندسه عملی و نقش ساختمانی برای تشخیص نمونه ها تبیین می گردد. در این پژوهش، کوشش
شده که به اهمیت و جایگاه شناشیل به صورت تاریخی و توصیفی تحلیلی نگریسته شود و با تکیه بر اطلاعات
میدانی، کتابخانه ای و آتلیه ای به تحلیل بپردازد. از آنجاییکه هدف کلی پژوهش پیش رو، دستیابی به شناختی
صحیح از شناشیل است. این مقاله ضمن مطالعه و بررسی تکنولوژی شناشیل در فرهنگ ایرانی و تاثیر آن بر منظر
محیطی، با هدف بسط دانش و تکنولوژی شناشیل و نگرشی نو بر آن در عصر حاضر، چگونگی احیاء و نوآوری این
دستاورد اقلیمی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد.
ملخص الجهاز:
٢- کارکرد شناشیل معماری بومی بیشتر مناطق جهان متأثر از اقلیم بوده ،تماس کم و حداکثر سیرکولاسیون در داخل بنا (مفیدی شمیرانی،١٣٨٨) استفاده از ایوان های بزرگ و عمیق با سقف بلند(کسمایی،٩٤:١٣٨٣) استفاده از ایوان های مسقف در اطراف حیاط ودر جلوی اتاق ها (طاهباز و جلیلیان ،١٣٨:١٣٨٧) فراهم کردن فضاهایی برای فعالیت در فضای نیمه باز به عنوان بخش جدایی ناپذیر فضای زندگی و فراهم کردن مهتابی و ایوان ( Givoni, ٣٨٢:١٩٩٨) و مهتابی های عمیق وبالکن های پیش آمده برای سایه اندازی(Hyde،٣٠٢٠٠٠) (رجوع شود به تصویر صفحه) استفاده از اتاق های بیرونی به فضاهای داخلی و حفظ آنها از تابش ، استفاده از طبقات زیرین به علت پایینتر بودن درجه حرارت در آنها(Roof, ٢٩٠،٢٠٠٧) و بکار گیری فضاهای عملکردی باز مسقف در مناطقی که باد مناسبی می وزند به عنوان عناصر مهم الگوی خانه علاوه بر ایجاد محرمیت مانع تابش خورشید نیز هستند( Salmon,١٢٤١٩٩٩).
در حقیقت تکنولوژی بومی تنها انتخاب سازه یا مصالح نیست بلکه مجموعه ای از تمامی تکنیک ها و راهکارهایی است که معمار و سازنده با توجه به طبیعت ، محیط اطراف ، نیازها و توانایی های خود و جامعه و توجه به زمانه به طراحی و ساخت معماری بنا و فضا می پردازد(جعفری نجف آبادی،مهدی پور،٥٦:١٣٩٢).
یکی از تعاریفی کـه بـرای معمـاری بـومی آورده شـده است این میباشد: معماری بومی واژه ای برای دسته بنـدی کردن شیوه های ساخت و ساز اسـت کـه در آن ا ز منـابع قابل دسـترس و سـنت هـای محلـی بـرای رسـیدگی بـه نیازهای محلی استفاده میشود.