خلاصة:
مقاله حاضر به مطالعه پدیده خشونتکلامی در صفحات مجازی پربازدید در اینستاگرام پرداخته است. بدین منظور در گام نخست، صفحات پرطرفداری که تا زمان آغاز این پژوهش بیش از یک میلیون دنبالکننده داشتند، شناسایی شد. این صفحات متعلق به 19 سلبریتی هنری در داخل ایران است. پس از آن، اظهارنظرهای دنبالکنندگان این صفحات از منظر خشونت کلامی مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش از نظریههای ادب از براون و لوینسون (1978 و 1987) و بیادبی کلامی از کالپپر (2011) که با محوریت وجهه، ذیلِ نظریه نمایشی گافمن قرار میگیرند، استفاده شده است. برای انجام پژوهش از روش کیفیِ تحلیل مضمون استفاده شد. سرانجام، با تحلیل حدود 1500 اظهارنظر (کامنت) که حاوی خشونت کلامی بودند، اشباع نظری حاصل شد و تعداد 9 مضمون فراگیر با عنوان زندگی شخصی، جایگاه و مقام حرفهای هنرمند، آسایش و رفاه، جنسی، جنسیت، سیاست، مذهب، قومیت و اصل و نسب و دغدغههای اجتماعی، فرهنگی و شهروندی استخراج شدند. پس از این مرحله، شبکه مضامین فراگیر به عنوان الگوهای اصلی و پرتکرار دادههای متنی، ترسیم و همچنین پیش از آن در جداول نُهگانه دو سطح دیگر مضامین یعنی تعداد مضامین پایه و سازماندهنده آورده، توصیف و تحلیل شد.
ملخص الجهاز:
در واقع با استخراج و تحليل مضامين خشونت کلامي که کاربران استفاده ميکنند ميتوان تا حد زيادي به درگيريها و دغدغه هاي ذهني آنان، علل نارضايتي و هدف بروز اين رفتار پي برد و دانست که آيا آنچنانکه برخي نظريه ها و مدلهاي نظري ميگويند، ويژگي هاي فضاي مجازي فراهم آورنده برخي کج رفتاريها است يا خير و در نهايت ميتوان نتايج بدست آمده را دستمايه پژوهشي ديگر قرار داد.
همچنين رويکرد ديگري که به صورت ترکيبي با نظريه هاي اشارهشده به عنوان چارچوب نظري اين پژوهش انتخابشده؛ رويکرد ناقص است که نگاه دقيقي به کژکارکردهاي ارتباطات رايانه واسط دارد و سه مدل را مطرح مينمايد که از ميان آنها مدل فاقد سرنخ و حضور اجتماعي بيان ميکنند که به دليل عدم حضور فيزيکي و غيرقابل شناسايي يا سخت شناخت بودن در فضاي مجازي و در پرده ارتباطات رايانه واسط و تعاملات اينترنتي، امکان بروز کج رويها ازجمله خشونت کلامي و هرزهنگاريها بيشتر از دنياي حقيقي است .
جدول ٩- خشونت کلامي مبتني بر مضامين پايه "شماره ٧" (به تصویر صفحه رجوع شود) توصيف جدول ٩: گروهي از کامنت هاي حاوي خشونت کلامي که در اين پژوهش مشاهده شد، اظهارنظرهايي هستند که مضمون فراگير و اساسي آنها توهين ها و تحقيرهاي جنسي است .
جدول ١١- خشونت کلامي مبتني بر مضامين پايه "شماره ٩" (به تصویر صفحه رجوع شود) توصيف جدول ١١: يکي ديگر و در واقع آخرين مضمون فراگير خشونت کلامي که در اين پژوهش شناسايي شد و مورد بررسي قرار گرفت ، دغدغه هاي اجتماعي، فرهنگي و شهروندي هنرمند است .