خلاصة:
بررسی دقیق و همه جانبه مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و شناخت بهتر نیازهای جامعه و بهبود آنها، به توسعه متعادل و متوازن فضاهای جغرافیایی منتهی می شود. خدمات بهداشت و درمان، یکی از مولفه های اصلی توسعه محسوب می شود. پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل فضایی توسعه شاخص های خدمات بهداشت و درمان (شاخص های نهادی، نیروی انسانی متخصص، نیروی انسانی غیرمتخصص، بهداشت روستایی) در سطح شهرستان های استان کردستان می پردازد. روش پژوهش حاضر (توصیفی- تحلیلی) است که با استفاده از 63 متغیر، 49 شاخص تعیین و انتخاب شد که در مجموع نشان دهنده شکاف بهداشتی- درمانی موجود در استان هستند انجام شده است. با بررسی یافته های پژوهش به این نتیجه رسیده ایم که شاخص های بهداشت و درمان در شهرستان های استان کردستان به صورت متوازن توزیع نشده و اختلاف فاحشی بین شهرستان های این استان از نظر توسعه خدمات بهداشتی- درمانی ملاحظه می شود شهرستان های بیجار و دیواندره به ترتیب در بالاترین و پاین ترین سطح قرار گرفته اند (رگرسیون چند متغیره) اعمال شده، سهم شاخص (نیروهای انسانی متخصص) را در توسعه بهداشت و درمان شهرستان های استان بیش از سایر شاخص های پژوهش پیشگویی می نماید. شاخص های (نیروی انسانی غیرمتخصص)، (نهادی) و (بهداشت روستایی) به ترتیب در پیشگویی توسعه بهداشت و درمان استان در مراتب بعدی موثر هستند.
ملخص الجهاز:
با بررسی یافته های پژوهش به این نتیجه رسیده ایم که شاخص های بهداشت و درمان در شهرستان های استان کردستان به صورت متوازن توزیع نشده و اختلاف فاحشی بین شهرستانهای این استان از نظر توسعه خدمات بهداشتی - درمانی ملاحظه می شود شهرستانهای بیجار و دیواندره به ترتیب در بالاترین و پاین ترین سطح قرار گرفته اند (رگرسیون چند متغیره) اعمال شده، سهم شاخص (نیروهای انسانی متخصص ) را در توسعه بهداشت و درمان شهرستان های استان بیش از سایر شاخص های پژوهش پیشگویی می نماید.
در این پژوهش شاخص های توسعه خدمات بهداشت و درمان در استان کردستان مورد بررسی قرار گرفته است .
بررسی و تحلیل یک بعد از شاخص های توسعه (شاخص های خدمات بهداشت و درمان ) که موضوع پژوهش حاضر است بر اهمیت شناخت مورد به مورد نارسایهای استان کردستان و برنامه ریزی مطلوب توسعه فضایی آن تأکید دارد.
در راستای فرایند سنجش توسعه خدمات بهداشت و درمان، پس از گردآوری داده های خام از معاونت آمار و اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی کردستان (١٣٨٧) سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان و نتایج آخرین سرشماری نفوس و مسکن کشور (مرکز آمار ایران، ١٣٨٥) و تحلیل ها و بررسی های کارشناسی با استفاده از ٦٣ متغیر نسبت به ٤٩ شاخص انتخابی که در مجموع (شکاف بهداشتی - درمانی موجود در استان را نشان می دهد) اقدام گردید.
در راستای کاهش شکاف بهداشتی موجود میان شهرستان ها و توزیع عادلانه خدمات بهداشت و درمان، شاخص های بالا به ترتیب برای گسترش بهداشت و درمان در شهرستانهای فروتوسعه ، میان توسعه و فراتوسعه پیشنهاد می شود.