خلاصة:
در این مقاله، روشی¬شناسی کشف ساختار موضوعی قرآن کریم بر اساس یک ایدة بنیادی در دادهکاوی و شیوههای مرتبط با آن ارائه شده و آن این که در برخی از متون، فراوانی گونههای واژهها، شاخص معتبری برای محتوای مفهومی آنها است و این ویژگی، معیار معتبری برای طبقهبندی آن واژهها نسبت به یکدیگر فراهم میسازد. از این روش، برای کشف ارتباطات متقابل موضوعی میان سورههای قرآن کریم از طریق لحاظ نمودن فراوانی دادههای واژهای آن سورهها و سپس به کاربردن تحلیل خوشهای به شیوه سلسله مراتبی، استفاده می¬شود. نتایجی که در اینجا گزارش شده، نشان میدهد که روش¬شناسی حاضر نتایج کاربردی در فهم قرآن کریم بر اساس معنیشناسی واژههای قرآن کریم دارد.
ملخص الجهاز:
فهم ساختار موضوعی قرآن کریم: رویکرد چند متغیرة اکتشافی نجلا ثابت* 1 سید مصطفی احمدزاده** 2 مهدی جباری نوقابی*** 3 در این مقاله، روشیشناسی کشف ساختار موضوعی قرآن کریم بر اساس یک ایدة بنیادی در دادهکاوی و شیوههای مرتبط با آن ارائه شده و آن این که در برخی از متون، فراوانی گونههای واژهها، شاخص14معتبری برای محتوای مفهومی آنها است و این ویژگی، معیار معتبری برای طبقهبندی آن واژهها نسبت به یکدیگر فراهم میسازد.
از این روش، برای کشف ارتباطات متقابل موضوعی میان سورههای قرآن کریم از طریق لحاظ نمودن فراوانی دادههای واژهای آن سورهها و سپس به کاربردن تحلیل خوشهای به شیوه سلسله مراتبی، استفاده میشود.
بن و اشتقاقات صرفی نیز به مانند گونههای یک واژه به شمار میآیند 1 و برای دستیابی به این موارد، متن الکترونیکی نویسندهی محترم معتقد است که دو اختلاف بالا در مورد قرآن کریم، به دلیل ساختار زبان عربی و رسم الخط قرآن کریم وجود ندارد و یا دست کم قابل توجه نیست؛ اما مشکلات دیگری دربارهی قرآن کریم بروز میکند که پرداختن به آنها به عنوان مبانی نظری روششناسی پیشنهاد شده ضروری است که متأسفانه در متن مقاله نیامده است.
این در حالی است که در این روششناسی، برای بررسی ارتباطات میان سورههای قرآن کریم، تنها به فراوانی کاربردهای واژهها در سورهها- بدون بررسی بافت هر واژه و در نتیجه معنای هر واژه- توجه شده است.
1 از این رو، یک ترکیب دقیق از معیار فاصله و تعریف خوشه به صورت تصادفی انتخاب شده و برای دادهها مورد استفاده قرار گرفته است که عبارتند از: مربع فاصلة اقلیدسی و روش وارد.