خلاصة:
مخفیانهترین و در عین حال پیچیدهترین رابطهها، روابطی است که میان زن و شوهر وجود دارد. بنابراین، دستیابی به اطلاعاتی در این زمینه بسیار مشکل و حتی در شرایطی غیرممکن خواهد بود. هدف پژوهش حاضر آن است تا با استفاده از روش مرور سیستماتیک، مجموعهای از عوامل موثر بر طلاق را ارایه نماید. برای دستیابی به این هدف، مطالعات انجام شده در مورد عوامل تاثیرگذار بر طلاق گردآوری و بررسی شدند. تمامی مطالعات مربوط به عوامل موثر بر طلاق، فارغ از کیفیت این مطالعات گردآوری و در نهایت، 23 مطالعه برای ورود به "مرور سیتماتیک" پذیرفته شدند. مجموع حجم نمونه در آثار بررسی شده، جمعیتی بالغ بر 577.957 نفر از زوجین مطلقه، متقاضی طلاق و زوجین عادی را تشکیل دادند که میتواند باعث اعتبار هر چه بیشتر نتایج مطالعه حاضر باشد.استفاده از نظریههای همسان همسری، مبادله، شبکه و قشربندی اجتماعی را می توان ویژگی مشترک –تقریبا- تمام مطالعات انجام شده در زمینه طلاق در ایران دانست. نگاهی به نقشه جغرافیایی طلاق در سطح کشور، از تفاوت میزان و علتهای وقوع طلاق براساس تفاوتهای فرهنگی و اجتماعی حکایت دارد. ویژگی منحصر به فرد مطالعه حاضر، شناسایی مدلهای استفاده شده در مطالعات مربوط به طلاق و ارائه یک "تئوری ترکیبی" است.
ملخص الجهاز:
(Amato and keith, 2001: 355) در کنار افزایش میزان طلاق و پیچیدهتر شدن پیامدهای منفی طلاق بر والدین، کودکان و جامعه، به همان میزان شاهد رشد فزاینده تحقیقات در حوزه آسیبشناسی اجتماعی از جمله در زمینه طلاق بودهایم؛ به عبارت دیگر، مسائل اجتماعی در جامعه ما نسبت به سایر حوزههای جامعهشناسی گسترش بیشتری یافته و حجم قابل توجهی از پژوهشهای انجام شده در عرصه علوم اجتماعی به پژوهشهای آسیب شناسی اجتماعی اختصاص پیدا کرده است.
لذا سوال اساسی تحقیق این است که طبقهبندی و دستهبندی پژوهشهای اجتماعی انجام شده در زمینه طلاق چگونه ممکن است؟ ترکیب و تلفیق دیدگاههای نظری، یکی از چالشهای ساختاری جامعه شناسی در چند دهه اخیر بوده که نه تنها نتایج رضایتبخشی در بر نداشته، بلکه حتی بقول "گیدنز" بحث بی فایدهای نیز بوده است.
جدول زیر، حوزههای بررسی موضوع طلاق را به تفکیک در رشتههای جامعه شناسی، حقوق، علوم تربیتی و روان شناسی، حقوق و سایر موارد (علوم پزشکی، فلسفه، ادبیات) همچنین در ابعاد بررسی به تفکیک توصیف ویژگیهای متقاضیان طلاق و مطلقه (نیمرخ شخصیتی متقاضیان طلاق، گرایش به طلاق، شاخصهای ازدواج و طلاق)، علل پیدایش طلاق (متغیرهای تاثیر گذار)، پیامدهای طلاق، کودکان طلاق، تبیین مسئله طلاق(طلاق به عنوان آسیب اجتماعی، گونه شناسی طلاق) و سایر موارد(حقوق زوجین پس از طلاق، طلاق در آیات قرآن کریم، طلاق در اصول فقه، تفسیر و زبانشناسی، بهداشت روانی طلاق، طلاق قضایی، تصمیمات دادگاه در مورد طلاق و تاثیرات آن، تعارض قوانین، حق طلاق، تصور از خدا در نزد زوجین متقاضی طلاق، سوء استفاده از حق طلاق، طلاق توافقی و تامین نفقه) نشان میدهد.