خلاصة:
خیزشهای مردمی کشورهای عرب مسلمان در سال2011 که با خیزش تونسها آغاز گردید و سپس به واحدهای دیگر ازجمله مصر، بحرین و یمن گسترش یافت، دگرگونیهای مهمی در محیط پیرامونی ج.ا.ایران محسوب میشوند که بر امنیت ملی کشورهای دیگر منطقه و ج.ا.ایران تاثیراتی اساسی دارد.
این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی تلاش دارد به بررسی فرصت ها و تهدیدهای تحولات کشورهای منطقه غرب آسیا برای امنیت ملی ج.ا.ایران بپردازد و در این راستا در صدد پاسخ به این پرسش است که تحولات منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا چه فرصتها، چالشها و تهدیداتی را برای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در پیداشته است؟ تحولات منطقه غرب آسیا به دلیل ویژگیهای خاص خود همواره از مولفههای مهم اثرگذار بر امنیت ملی ایران بوده است، بهرغم سبکها و روندهای متفاوت، خیزشهای مردمی در دو سطح دگرگونیهای عمدهای را در سطح غرب آسیا و شمال افریقا ایجاد میکند. اول دگرگونی در ساختارها و نظامهای سیاسی کشورها و ایجاد الگوهای نوین مشروعیت در سطح نظامهای سیاسی و دوم ایجاد دگرگونی در سطح ساختار و توازن قدرت بین بازیگران منطقهای . این دو سطح مولفههای امنیتی درون کشورها و ترتیبات سیاسی و امنیتی، اوضاع منطقه را برای ج.ا.ایران دگرگون میسازد و درنتیجه متغیرها و چشم اندازهای نوینی را در محیط امنیتی ایران بوجود می آورد. بر این اساس امنیت ملی ج.ا.ایران شاهد فرصتهای (مثل، طرح و تقویت الگوهای نوین مشروعیت سیاسی ، تغییر نظامهای سیاسی استبدادی به مردمی و همچنین شکلگیری ترتیبات سیاسی و امنیتی جدیدی در سطح منطقه) و تهدیدهای مثل پر رنگ شدن سیاستهای تخاصمی رقبای منطقهای و جهانی.
ملخص الجهاز:
نسبت دگرگوني هاي منطقه غرب آسيا با امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران سروش اميري ١ استاديار گروه علوم سياسي و روابط بين الملل دانشگاه علوم انتظامي امين تاريخ دريافت : ١٣٩٧/٠١/١٩ تاريخ پذيرش : ١٣٩٧/٠٤/٠٥ چکيده زمينه و هدف : خيزش هاي مردمي کشورهاي عرب مسلمان در سال ٢٠١١ که با خيزش تونس ها آغاز گرديد و سپس به واحدهاي ديگر ازجمله مصر، بحرين و يمن گسترش يافت ، دگرگوني هاي مهمي در محيط پيراموني ج .
com مقدمه بررسي جامعه شناختي تحولات غرب آسيا به ويژه پس از حملات ١١ سپتامبر که دگرگوني هاي سيستم امنيت و نوع ارتباطات خارجي دولت ها و بازيگران منطقه اي را به دنبال داشته از جمله مسائل مهمي به شمار مي رود دگرگوني هايي که در سال ٢٠١٠ در کشورهاي غرب آسيا آغاز شد، نمادي از جنبش هاي اجتماعي است که بيشتر بر اساس گفتمان ديني و نشانه هاي اسلام گرايي شکل گرفته است .
ا. ايران را تحت تاثير قرار مي دهد؛ لذا هر چندکه بحران هاي کشورهاي منطقه از جمله مصر، بحرين ، يمن و سوريه را در بر گرفته است ولي به رغم برخي ويژگي هاي مشترک و مشابه در هر يک ٩٧ از حوزه ها از مشخصه هاي خاص خود برخوردار بوده بنابراين با توجه به اهميت قيام هاي کشورهاي عرب مسلمان ، پيامدهاي آن براي امنيت ملي کشور و همچنين نقش بازيگران منطقه اي و فرامنطقه اي رقيب ايران در اين بحران ها مهم تلقي شده است لذا مقاله تلاش دارد به بررسي فرصت ها و تهديدات قيام مردم اين منطقه براي امنيت ملي ج .
The Gulf States and Iran: A Turkish Perspective, Middle East Policy Council, and Available at: http://www.