ملخص الجهاز:
برای کتاب خوانان و کتاب جویان: (به تصویر صفحه مراجعه شود) انتشارات بنیاد فرهنگ ایران سه رساله در اختراعات صنعتی ساعت،آسیا،دستگاه روغنکشی نتیجه الدوله تالیف محمد حافظ اصفهانی به تصحیح تقی بینش 160 صفحه متن،22 صفحه مقدمه،36 صفحه حواشی و تعلیقات،10 صفحه فهرست مآخذ بها دویست ریال در اینروزگاران هر ماه و هفته بل هر روز از کشف یا اختراع تازهای آگاه میشویم.
در چنان شرایط و احوال اگر کسی پیدا میشد که وسیلهء اندازهگیری زمان یا چرخ عصاری یا آسیای تازهای اختراع کند البته در انظار عظیم مینموده است؛و بیهوده نیست که محمد الحافظ اصفهانی که علاوه بر ساختن ساعت و چرخ عصاری و آسیای نوظهورش صنعتهای دیگر نیز میدانسته کلمهء مخترع را به آخر نام و لقب خود افزوده است.
او برای اینکه کافران دیار فرنگ نگویند که در سراسر بلاد اسلام کسی ساختن چنان ساعت نتوانست،با دست و انگشتانی که هرگز جز کتاب و کاغذ نسوده بود از پولاد سخت سوهان و ابزارهای دیگر ساخت و به کار پرداخت و سرانجام پس از اربعینی ساعتی کامل و تمام عیار ساخت و پادشاه و درباریانش و جملهء خلایق از دیدن آن صنعت و هنر آفرینها بر او کردند و نثارها افشاندند.
محمد مخترع در مقدمهء مقالهء سوم نتیجه الدوله دربارهء چگونگی ساختن آسیای آبی که در زمینهای هموار،بیتنوره عمیق کار میکند بر سبیل حکایت آورده است: چون به سرخس رسیدم دانستم که مردم برای آرد کردن گندم و جو در زحمتند از آنکه شهر در جلگهای هموار اتفاق افتاده بود و برآوردن تنورهء آب زیانها داشت.