خلاصة:
زمانی حسن نیت می تواند خود را به عنوان یک اصل حقوقی فعال و عملی در دادرسی بیابد که دارای ضمانت اجرا باشد. مقررات اصول آیین دادرسی مدنی فراملی اصل هفدهم ضمانت اجرا را به طور مستقل به عنوان یک اصل در دادرسی مطرح کرده است. لیکن هم در این مقررات و هم در مقررات داخلی ایران، به منظور حمایت از اصل حسن نیت ضمانت اجراهایی برای نقض آن مشاهده می شود. ضمانت اجرای نقض حسن نیت می بایستی هم با تکلیف نقض شده تناسب داشته باشد و هم نشان دهنده میزان مداخله و شدت عمد نقض کننده باشد به این ترتیب و برخلاف اصول آیین دادرسی مدنی فراملی که دست قاضی برای تعیین ضمانت اجرا باز است در حقوق ایران چنین اختیاری برای قاضی وجود ندارد با این حال با بررسی جمیع مقررات آیین دادرسی مدنی تنوع ضمانت اجرای نقض حسن نیت قابل مشاهده است، از جمله علاوه بر جریمه برای نقض کننده حسن نیت، می توان به امکان توقیف و تاخیر دادرسی و نیز رد تمام یا بخشی از خواسته اشاره کرد که این ضمانت اجراها اقدام برخلاف خواسته نقض کننده حسن نیت است.
ملخص الجهاز:
ضمانت اجرای نقض حسـن نیت میبایستی هم با تکلیف نقض شده تناسب داشـته باشـد و هـم نشـان دهنـده میـزان مداخلـه و شـدت عمـد نقض کننده باشد به این ترتیب و برخلاف اصول آیین دادرسی مدنی فراملی که دست قاضی برای تعیـین ضـمانت اجرا باز است در حقوق ایران چنین اختیاری برای قاضی وجود ندارد با این حال با بررسی جمیـع مقـررات آیـین دادرسی مدنی تنوع ضمانت اجرای نقض حسن نیت قابل مشاهده است ، از جمله علاوه بـر جریمـه بـرای نقـض کننده حسن نیت ، میتوان به امکان توقیف و تاخیر دادرسی و نیز رد تمام یا بخشی از خواسته اشاره کرد کـه ایـن ضمانت اجراها اقدام برخلاف خواسته نقض کننده حسن نیـت اسـت .
ماده ٢٧٦ قانون آیین دادرسی مدنی در این باره مقرر میدارد: هرگاه خوانده در جلسه دادرسی در قبال ادعای خواهان به علت عارضـه ای از قبیـل لکنت زبان یا لال بودن سـکوت نمایـد قاضـی دادگـاه رأسـا یـا بـه وسـیله متـرجم یـا متخصص امر مراد وی را کشف یـا عارضـه را برطـرف مـینمایـد و چنانچـه سـکوت خوانده و استنکاف وی از باب تعمد و ا یذاء باشد دادگاه ضمن تذکر عواقب شـرعی و قانونی کتمان حقیقت ، سه بار به خوانده اخطار مینماید کـه در نتیجـه اسـتنکاف ، ناکـل شناخته میشود، در این صورت با سوگند خواهان دعـوا ثابـت و حکـم بـر محکومیـت خوانده صادر خواهد شد.