خلاصة:
امروزه مباحث مربوط به حقوق بشر، نه تنها یکی از موضوعات بسیار مهم در جوامع علمی دنیا بهشمار میرود، بلکه اهمیت فراوانی در جوامع بشری به لحاظ فرهنگی، اجتماعی، حقوقی، اخلاقی و مخصوصاً سیاسی دارد. با توجه به جامعیت دین اسلام در تدوین قواعد زندگی انسان، به مولفه حقوق بشر بهعنوان یک اصل مهم توجه شده است. جریان نواندیشی دینی در جهان اسلام، توجه ویژهای به ارائه قرائت جدید از اسلام مبتنی بر مقتضیات امروزی جوامع اسلامی هم در حوزه تشیع و هم تسنن دارد. از جمله متفکرین این جریان، امامخمینی و ابوالعلی مودودی هستند که به مساله حقوق بشر در آثار خود پرداخته-اند. مساله نوشتار حاضر واکاوی مبانی و مصادیق حقوق بشر در اندیشه این دو متفکر میباشد. علیرغم تعلق این دو اندیشمند به دو جریان متفاوت اسلامگرایی یعنی شیعه و اهلسنت، صورتبندی نظریاتشان در باب حقوق بشر، در برخی موارد همچون آزادی، کرامت انسانی، حقوق بشر، عدالت و ... همسو می-باشد؛ هرچند توجه به زنان و کرامت آنان به عنوان یکی از مصادیق حقوق بشر، تنها در اندیشه امامخمینی مورد توجه قرار گرفته است. مساله نوشتار حاضر واکاوی مبانی و مصادیق حقوق بشر در اندیشه این دو متفکر میباشد. علیرغم تعلق این دو اندیشمند به دو جریان متفاوت اسلامگرایی یعنی شیعه و اهلسنت، صورتبندی نظریاتشان در باب حقوق بشر، در برخی موارد همچون آزادی، کرامت انسانی، حقوق بشر، عدالت و ... همسو می-باشد؛ هرچند توجه به زنان و کرامت آنان به عنوان یکی از مصادیق حقوق بشر، تنها در اندیشه امامخمینی مورد توجه قرار گرفته است.
ملخص الجهاز:
يافته هاي پژوهش نشان ميدهد عليرغم تعلق اين دو انديشمند به دو جريان متفاوت اسلام گرايي يعني شيعه و اهل سنت ، صورت بنـدي نظرياتشـان در باب حقوق بشر، در برخي موارد هم چون آزادي، کرامت انساني، حقوق بشر، عدالت همسو مـيباشـد؛ هرچنـد توجه به مقوله زنان و اقليت هاي مذهبي در انديشه امام از جايگاه فطري بشر سبب شـده تـا حقـوق بشـر در انديشه امام دربرگيرنده ساير اديان نيز باشد.
نوشتار حاضر درصدد است تا به اين سـؤال پاسـخ دهـد کـه مباني و مصاديق حقوق بشر در انديشه امام خميني(ره ) و مودودي چيستند؟ فرضيه نوشتار حاضر آن اسـت که علي رغم تأثيرگذاري انديشه اسلامي بر نگرش هاي مشابه بـه مقولـه حقـوق بشـر در ايـن دو متفکـر، جهان بيني و انسان شناسي آنها در نوع قرائت آنان از مصاديق حقـوق بشـر اثرگـذار اسـت .
يافته هـاي پـژوهش نشـان ميدهد عليرغم تعلق ايـن دو متفکـر بـه دو جريـان متفـاوت اسـلام گرايـي يعنـي شـيعه و اهـل سـنت ، صورت بندي نظرياتشان در باب حقوق بشر، در برخي موارد هم چون آزادي، کرامت انساني، حقـوق بشـر و عدالت همسو ميباشد؛ هرچند توجه به مقوله زنان و اقليت هاي مذهبي در انديشه امـام از جايگـاه فطـري بشر سبب شده تا حقوق بشر در انديشه امام دربرگيرنده دايره شموليت گسترده تري داشته باشد.
امام خميني(ره ) و ابوالاعلي مـودودي بـا تکيـه بـر مبـاني انسان شناسي و جهان بيني که از اسلام داشتند، ديدگاه خود در مورد حقوق بشر را صورت بندي کرده اند.