خلاصة:
وجود فضاهای جمعی، همواره نقش بسیار مهمی در جذب مردم و حضور آنها در شهرها داشته است .این حضور، فرصت تعاملات اجتماعی را فراهم نموده و باعث پدیدآمدن خاطره جمعی مشترک گردیده است. این فضاها حامل میراث تاریخی و فرهنگی جامعه هستند؛ اما متاسفانه امروزه شهرهای ایران فاقد فضاهای جمعی مناسب برای تحقق و تقویت حیات مدنی و اجتماعیند. در واقع فضاهای جمعی شهری، همواره تحت تاثیر بناهای همجوار و محیط کالبدی شکل گرفته اند. از آنجایی که در این عصر مدرن تعاملات اجتماعی روز بروز کمرنگ میشوند، ضرورت بررسی چنین فضاهایی برای احیای روح خاطره جمعی و برقراری روابط اجتماعی امری حیاتی بنظر میرسد. از اینرو نوشتار حاضر درصدد تحلیل عوامل و معیارهای موثر در شکلگیری فضاهای باز و جمعی پویا میدان امام همجوار بازار ارومیه و مسجد تاریخی جامع ارومیه است. این پژوهش براساس مطالعات میدانی و اسناد کتابخانه یی صورت گرفته است و روش تحقیق آن توصیفی و تحلیلی میباشد.
ملخص الجهاز:
معيارهاي فضاهاي شهري باز و جمعي و نقش آنها در تعاملات اجتماعي با تأثيرپذيري از بافت تاريخي شهر (نمونة موردي ميدان امام اروميه) مريم رضامنش چكيده وجود فضاهاي جمعي، همواره نقش بسيار مهمي در جذب مردم و حضور آنها در شهرها داشته است .
در ميدانگاههاي برخي از شهرها از جمله شهر اصفهان، اين تعاملات اجتماعي پويا را به دور از حيث معمارانه فضا، بوضوح ميتوان ديد، اما در شهرهايي همچون اروميه بجز چند فضاي شهري نيمهباز، فضاهاي جمعي ديگري بعنوان فضاي شهري مردمي نميتوان معرفي کرد.
بعد اجتماعي فضاي عمومي، به مردم و فعاليت آنها جهت خلق، بهرهبرداري و مديريت اين فضاها اشاره دارد و اين عبارت دربردارنده مفهوم دسترسي آزاد براي عموم و فراهم نمودن زمينههاي کالبدي جهت وقوع فعاليتهاي جمعي و تعاملات اجتماعي است (مدنيپور،1387: 268).
تعاملات اجتماعي به مفهوم کنش پويا ميان دو يا چند فرد و يا بروز فعاليتهاي جمعي در فضاي عمومي شهر است (Latour, 1996: 228-245).
ش اجرا و مورد بهرهبرداري قرار گرفته، اما با وجود عدم اتمام ساماندهي کامل اراضي شرقي بازار و مسجد جامع و نيز همجواري قوي بعنوان بافت تاريخي و سنتي، فضاي شهري بدور از حيات جمعي بوده و چنانکه اشاره شد اين فضاي جمعي نيازمند امنيت و آرامش، حس تعلق به فضا، مشارکت جمعي، فضاهاي رفاهي و خدماتي، جذابيت و سرزندگي شهري است و اين ميدانگاه با وجود دسترسي آسان به پايانه حمل و نقل شهري، همجوار به قطب اقتصادي شهر و مرکز تاريخي شهر، ميدانگاه خالي از روح اجتماعي است.