ملخص الجهاز:
"سالی یکی دو ماه کار میکنند و بقیه را در اروپا یا بیروت یا اسکندریه،مهمان کابارهها و کافهها و رستورانها هستند،این چیست؟ و چرا؟ گمان من این است که خداوند،قرنها و سالها،زحمت و مرارت عرب و شترش را در بیابانهای بیآبوعلف دید،تسلط ذو الاکتافها و رومیها را بر آنها شنید،سوسمار خوردن و آب شور برکه نوشیدن را،و مقاومت کردن در برابر باد سموم را-که نصیب آنها کرده بود-سنجید،و آنوقت رحمت خود را نصیب آنها کرد،یکسنگ سیاه کوچک، یک خانه 13 در 12 متر از سنگ سیاه برای حفظ یک سنگ کوچک سیاهتر،در دل یک شهرک تجارتی سنگستانی مکه2،و گذر ابراهیم خلیل از آنجا در طلب آب،و جوشش یک چاه نیمه شور زمزم.
متوجه شدید که چگونه اسلام،ریشهء استحکام خانوادههای جاهلی را از بن سوزانده تأمین میشود و به درهء مکه سرازیر میشود،همین روزها در روزنامهها خواندهایم که به برکت نفت،یک شرکت بزرگ فرانسوی حاضر شده است یک کوه عظیم یخ را از قطب جنوب،به چند یدککش قوی و نیرومند ببندد و کوه یخ را به سواحل عربستان بکشد،و روی آن را با«نایلون»عایق بپوشاند،به تدریج که این کوه یخ آب میشود،از داخل آن، با لولههای مناسب،آب یخ صفر درجه را به ساحل عربستان سعودی میکشانند که از آنجا قبود و گروه جوان را در همهء طبقات از خود کرده بود،این نکته را یک واقعهء دیگر هم تثبیت میکند،و آن در روزی است که جنگ احد قرار بود درگیرد و پیغمبر(ص)با یاران خود مشورت میکرد که آیا شهر را ترک کنند و خارج از شهر بجنگد یا اینکه در داخل خانهها جنگ را ادامه دهند و از در و دیوار خانهها به عنوان عامل دفاع استفاده کنند."