خلاصة:
پروفسور ملچرت در این مقاله کوشیده است با در نظر گرفتن تقابل موجود بین اصحاب حدیث و نیمهعقلگرایان در قرن چهارم بغداد، به تحلیل عملکرد ابن مجاهد در تسبیع قرائات بپردازد. محاکمه ابن مقسم و ابن شنبوذ، بیشتر به عنوان نمادی از پیروزی اصحاب حدیث شناخته شده است. ملچرت این مسئله را به صراحت رد نکرده، اما کوشیده است از طریق نشان دادن گرایش نیمه‌عقل‌گرایانه ابن مجاهد، نقش مغفول نیمهعقلگرایان در این زمینه را بازنمایی کند. او از رهگذر بررسی علومی که ابن مجاهد به آنها ورود داشته است و نیز ارتباط این علوم، نقشی را که ابن مجاهد در سده چهارم بغداد در تغییر وجهه قرائات از یک علم ادبی ـ قرآنی به علمی حدیثی ایفا کرد، تبیین نموده است. ملچرت شباهت‌ها و تفاوت‌های نقل قرآن و نقل حدیث را مورد بررسی قرار داده است و بدین وسیله کوشیده است روند انتقال الگوهای حدیثی به حوزه قرائات را به نظاره بنشیند. مقایسه‌های آماری در برخی ویژگی‌های علم قرائت، قبل و بعد از ابن مجاهد، به تحلیل او کمک کرده‌اند.
ملخص الجهاز:
دوفصل‌نامه علمی ـ ترویجی مطالعات قرائت قرآن س6، ش10، بهار و تابستان 1397 صفحات 105ـ136 Bi-Quarterly Scientific Propagational Studies of Quran Reading Sixth year, No. 10 Spring and Summer 2018 نقد مقاله «ابن‌مجاهد و پایه‌گذاری نظریه قرائت‌های هفت‌گانه» 1 نویسنده: کریستوفر ملچرت 2 مترجم و ناقد: الهه شاه‌پسند 3 چکیده پروفسور ملچرت در این مقاله کوشیده است با در نظر گرفتن تقابل موجود بین اصحاب حدیث و نیمهعقلگرایان در قرن چهارم بغداد، به تحلیل عملکرد ابن مجاهد در تسبیع قرائات بپردازد.
او از رهگذر بررسی علومی که ابن مجاهد به آنها ورود داشته است و نیز ارتباط این علوم، نقشی را که ابن مجاهد در سده چهارم بغداد در تغییر وجهه قرائات از یک علم ادبی ـ قرآنی به علمی حدیثی ایفا کرد، تبیین نموده است.
این مقاله با در نظر گرفتن تقابل موجود بین اصحاب حدیث و نیمهعقلگرایان در قرن چهارم بغداد به تحلیل عملکرد ابن مجاهد پرداخته است.
با این حال، من هیچ گزارشی از دیگر متخصصان رجال نیافته‌ام و فکر می‌کنم بتوان گفت ابن مجاهد به ندرت به نقل حدیث پرداخته است (خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، 1931: 5/ 144).
[12] با این حال، بخشی که او به طور خاص به کتب قرائات اختصاص داده، به واقع، تحت سلطه نحویان و دیگر ادبا ـ و نه محدثان ـ قرار دارد (ابن ندیم، الفهرست، 1872: 35)[13] آنچه بعدها به عنوان سنت اصیل مطالعات نصوص قرآنی شناخته شد، ظاهراً به نتیجه کار متخصصان متقدم حدیث اعتنایی نکرد، بلکه بنای کار خود را بر سنتی خاص در ملتقای حدیث، دستور زبان، فقه، ادب و کلام اهل تسنن قرار داد.
(
, 
, 
)
