ملخص الجهاز:
آنچه مهم است، استفادۀ انسان از تجربۀ تاریخ برای رشد و کمال خویش است و این حقیقت راهگشا، در یکی از سخنان عمیق امیر بیان، حضرت علی(ع)، آمده است.
مهمترین توصیۀ آن حضرت به فرزندان خویش و همۀ کسانی که در زمان آن حضرت و در آینده بهنام اسلام تلاش و جهاد میکنند، این است که از تجربۀ تاریخ غافل نباشند و بصیرت را از تاریخ اخذ کنند تا ضعفها و همچنین آفات فردی و اجتماعی را ریشهکن سازند.
این روش غلط سبب شد تا بهبهانۀ تکفیر، مسلمانان با جنگهایی بیحاصل روبهرو شوند؛ ازاینرو، یکی از مهمترین عوامل جنگها استفاده از «تکفیر» بوده است.
در تاریخ، یکی از کسانی که از شیوۀ منفی و نسبتهای ناروا و دروغ استفاده کرده و در ایجاد این سبک در جریانهای درون اسلام نقشی اساسی داشته است، «ابنتیمیۀ حرانی» است.