ملخص الجهاز:
"»(ص 64)هیچ حرف حسابیتری در منتهی مقاصد الانام خود که چاپ شده و در دست است و کتاب النکاح ذیل این بخش ندارد تا به جای آن گفتهء عامیانه نقل شود؟ آیا«آلات موسیقی»و لهو موضوع بحثهای مفصل فقهی نیست که در مدخل مربوط به آن(ص 355-655) کوچکترین اشاره-ولو در حد یک کلمه-بدان نشده باشد؟آیا تاریخ پیدایش ساز و سرنا در میان مسلمانان برای یک دائرةالمعارف«بزرگ اسلامی»مهمتر است از مباحث فقهی مربوط به آن.
آیا پس از سالیان دراز سخن از آزادی و حریت در اسلام هنوز مفهوم«آزادی»و بحث در اساس و حدود و ضوابط آن در اسلام نباید مدخلی برای خود در دائرة المعارف داشته باشد(حداقل در حد ترجمهء مدخل «حریت»دائرةالمعارف اسلام مستشرقان)؟ یک نقص مهم دیگر کار آقایان آن است که بحث در بارهء دانشمندان بر خلاف سنت همه دائرةالمعارفهای بزرگ جهان-که نه تنها به وصف زندگی و فهرست نام آثار،بلکه به تحلیل افکار و مساهمت هر دانشمند در فکر بشری و جهات ممتازهء علمی و ذکری نوشتههای مهم او با اشاره به محتوای آن معطوف است-به تلخیص مطالب سرگذشت نامهها و معرفی کوتاه و خشک افراد از نظر تاریخ زندگی اختصاص یافته است."